Listen Now

Waarom ik ermee ga stoppen

Simpelweg een leuk gesprek met iemand die geweldige verhalen vertelt. Sinan Can maakt documentaires in oorlogs- en conflictgebieden. We kwamen bij elkaar omdat ik benieuwd was naar zijn verhalen, hoe het is om documentaires te maken en wat hem drijft. We komen te spreken over zijn carrière, waar hij zelf nog weleens mee worstelt en zijn aankomende documentaire: Op zoek naar het paradijs.

Democratie is niet vanzelfsprekend. En de krachten die mogelijkheden zien om hun machtspositie te vergroten ten koste van de democratie groeien in de laatste jaren. Extreemrechtse politieke partijen zijn één van deze krachten. En lang gingen we in Nederland ervan uit dat elk geluid gehoord moest worden in de media. Maar dat lijkt nu te kantelen. Ten goede of ten kwade, maken de media steeds bewuster keuzes over wie ze een podium geven en op welke manier. Maar hoe is dat in het verleden geweest? En waarom krijgen in sommige delen van de Benelux extreemrechtse politieke partijen wel voet aan de grond en in andere delen weer niet? Belangrijker nog: wat maakt een partij extreem? Léonie de Jonge, universitair docent aan de Rijksuniversiteit Groningen, is in deze aflevering te gast en spreekt over haar onderzoek naar de verhouding tussen zichtbaarheid in de media en het succes van extreemrechtse partijen.

Kunnen we in de toekomst voedsel blijven produceren? Nou, dat hangt er maar vanaf... Ongeveer driekwart van onze gewassen zijn afhankelijk van insecten en beesten die in de grond leven. Maar deze belangrijke spelers in het ecosysteem zijn massaal aan het uitsterven. Als dit doorzet valt het hele ecosysteem uit elkaar en daarmee ook onze manier van voedsel produceren. In China zien we al de resultaten hiervan. Daar zijn de wilde bestuivers zo erg teruggedrongen dat mensen met kwastjes een ladder op moeten klimmen om de planten te bevruchten. Willen we onze ecosysteem niet geheel vernietigen en onze bodem gezond houden, dan moeten we snel iets veranderen. Ik spreek met Hans de Kroon, hoogleraar plantecologie aan de Radboud Universiteit. Hans onderzoekt de veranderingen in insectenpopulaties én ontwikkelt programma's om de biodiversiteit te herstellen. In dit gesprek leer je waarom insectenpopulaties afnemen, waarom je dat überhaupt erg zou moeten vinden en hoe we kunnen zorgen dat we ook in de toekomst voedsel kunnen produceren.

Albert Einstein vond de relativiteitstheorie uit en veranderde daarmee de wereld. Maar hij geloofde zelf niet in het bestaan van zwarte gaten. [Doneren: https://doneer.vocast.live] In de formules van Einstein bestond al de mogelijkheid voor een zwart gat, ook al ontdekte hij zelf die mogelijkheid. Ver voordat we ooit zo'n onmogelijk object had waargenomen wisten natuurkundigen al dat het zou kunnen bestaan én hoe het eruit zou zien. In 2019 was het team van Heino Falcke van de Radboud Universiteit de eerste ooit die beeldmateriaal van een zwart gat wist vast te leggen. Dit was een historisch moment vanwege de ontdekking, maar ook omdat het beeldmateriaal van dat zwart gat ook in lijn was met de theoretische berekeningen van wetenschappers. Het lijkt dus mogelijk om wiskundig de wereld te beschrijven. Maar nu hebben we een probleem: de relativiteitstheorie van Einstein lijkt niet compatibel met de kwantumfysica. Beide geven totaal andere beschrijvingen van de wereld, maar toch lijken ze allebei te werken in hun eigen context. Wat die verschillen zijn, wat zwarte gaten zijn, hoe zwaartekracht werkt en meer bespreek ik met Heino Falcke in dit gesprek. [Doneren: https://doneer.vocast.live]

Wat weet jij zoal over taal? Volgens taalwetenschapper Marc van Oostendorp 'meer dan je denkt.' [Doneren: https://doneer.vocast.live] Taalgebruik is één van de belangrijkste kenmerken van mensen. We gebruiken het van jongs af aan elke dag, zelfs als we alleen zijn. Wat kunnen we dan nog leren van taalwetenschappers? Ook al beheersen we intuïtief taal, valt er nog veel te ontdekken als we die kennis expliciet maken. En wat dan nog te zeggen van vergelijkingen tussen talen of dezelfde taal door de tijd heen? Taalwetenschapper Marc van Oostendorp geeft ons een masterclass over wat er zo fascinerend is aan de taal. Hij spreekt over de bouwstenen van talen en de verschillen tussen talen, veelvoorkomende patronen en regels in het Nederlands en nog meer dingen waarvan je in eerste instantie denkt "ja, logisch," maar waar je misschien nooit bij stil gestaan hebt. [Doneren: https://doneer.vocast.live]

Was het een fout om van een nomadisch bestaan naar een agrarische samenleving te gaan? Klimaatverandering is één van onze grootste uitdagingen van de 21e eeuw. Maar de standpunten over de oplossing lopen uiteen. Kernenergie, bijvoorbeeld, is één van de mogelijkheden: Kerncentrales produceren schone energie zonder het grondgebruik van andere groene energiebronnen. Maar de twijfels over de veiligheid en kernafval zijn reëel. Maar er is een fundamentelere vraagstuk dat ten grondslag ligt aan de weerstand tegenover kernenergie. Het betreft een verschil in opvatting tussen ecologisten en techno-optimisten: hadden we ooit afscheid moeten nemen van de jagersverzamelaarssamenleving? Ecologisten argumenteren dat de opkomst van de agrarische samenleving het begin was van een vertrek uit een natuurlijke en verbonden levenswijze. Deze samenleving was niet bezoedeld door de kwalen van onze moderne malaise. In dat opzicht is kernenergie een nog verder vertrek van die natuurlijke levenswijze en per definitie de verkeerde oplossing. Hebben de ecologisten gelijk als ze zeggen dat we bescheiden moeten zijn over onze kunnen? Hebben ze gelijk als ze zeggen dat we terug moeten naar de natuur? Maarten Boudry is filosoof en schrijft o.a. over de mogelijkheden van kernenergie om klimaatverandering te begrenzen. Met hem bespreken we de praktische vraagstukken en de fundamentele vraagstukken over klimaatverandering, kernenergie en onze moderne samenleving.

Is omicron de verlossing die we nodig hadden of veel erger dan de vorige corona varianten? Het korte antwoord is: we weten het nog niet. De eerste corona lockdown is al bijna twee jaar geleden. Nu omicron de dominante variant lijkt te worden klinken verschillende geluiden door in de media. Sommigen claimen dat omicron een oplossing is omdat het minder ziekmakend zou zijn. Anderen zijn een stuk terughoudender. Voordat we het over omicron hebben, praat ik met Marino van Zelst over het RedTeam, de Nederlandse coronabeleid en de werking van coronavaccins. Marino begon in 2020 met het publiceren van uitgebreide cijfers omtrent corona gepaard met duiding. Onder andere met het RedTeam beredeneerde hij dat de strategische doelen van het kabinet niet gehaald kunnen worden met het gekozen beleid. Ook opvallend aan de communicatie rondom het coronabeleid was dat er gesproken werd alsof er een eind in zicht was van de coronapandemie. De vaccins zouden dé oplossing zijn; als maar genoeg mensen werden gevaccineerd, zouden we klaar zijn met de coronapandemie. Maar je kunt corona niet weg vaccineren, tenminste niet met de vaccintechnologie die we nu hebben. Waarom dat zo is, en wat dat betekent voor corona legt Marino in dit gesprek uit.

Is Bitcoin de oplossing voor een gebroken geldsysteem? -------------------------------- ❤️ Steun: https://vocast.live/#steun -------------------------------- Bitcoin kan de oplossing zijn voor een geldsysteem dat stuk is volgens Peter Slagter. Steeds meer leven onder hoge inflatiecijfers en zien hun geld in rook opgaan. De Centrale Banken zien hun controle om invloed op de economie uit te oefenen steeds kleiner worden. En buiten onze redelijk vrije Nederland krijgen velen te maken met financiële censuur of hebben geen toegang tot een digitaal geldsysteem. Bitcoin daarentegen is deflationair en gedecentraliseerd. Daardoor gaat waarde niet in rook op en kan het systeem niet onder controle van één partij komen. Het is een nieuw geldsysteem dat de hele wereld overgaat de individu centraal zet. Is het dan de oplossing voor alle problemen met ons geldsysteem? Helaas is het succes van Bitcoin is niet gegarandeerd. Net als elk project heeft het ongewenste bijeffecten en het is nog niet zeker dat het zal slagen. Met Peter Slagter praten we uitgebreid over de ideeën in het nieuwe boek Ons Geld is Stuk.

Wat doet ayahuasca in je lichaam? Ik ging langs bij een ervaren ayahuasca ceremoniebegeleider om het te hebben over de wereld waar je met ayahuasca toegang toe hebt. Mensen die een ayahuasca ceremonie doorlopen komen vaak terug met gelijksoortige verhalen. Bijna allemaal ervaren ze het als een vorm van reizen, herleven ze herinneringen van dit leven en vorige levens en maken contact met iets wat een bron of scheppende kracht genoemd kan worden. Maar wat is nu het waarheidsgehalte van deze verhalen na ayahuasca? Dat zij een intense en levensveranderende ervaring meemaken is denk ik onmiskenbaar, maar op basis daarvan kunnen we niet allerlei metafysische claims accepteren. Ik wilde weten of er een beschrijving mogelijk is van deze wereld die coherent is. Joop van der Hagen is al meerdere decennia actief als ceremoniebegeleider in de ayahuasca. Ik bezocht hem in zijn ceremonieruimte om deze vragen met hem te bespreken. We beginnen met de werking van ayahuasca, zowel mentaal als fysiologisch en besteden een groot deel van de tijd aan Joop's visie van reïncarnatie, de cyclus leven en sterven en de schepper die de bron van dit alles zou zijn. ************ Donatiepagina: vocast.live/#steun

De inzet van het postmodernisme was om de grote verhalen van vooruitgang te deconstrueren. In zekere zin is dat gelukt omdat we qua gezamenlijk en maatschappelijk streven niet verder komen dan individueel geluk. Dit leidt tot een ideologische leegte in de politiek en een te groot vertrouwen in modellen en andere technocratische middelen voor besluitvorming. Maar de vanzelfsprekendheid en noodzakelijkheid van veel huidige politieke opvattingen zijn een schijnvoorstelling, het zijn namelijk politieke keuzes. Met Lorenzo Girardi praten we over de ideologische leegte in de politiek en hoe de flanken hier gebruik van maken. En we bespreken het postmodernisme. Zowel tegenstanders van woke als aanhangers hebben namelijk deze stroming verkeerd geïnterpeteerd. ************ Donatiepagina: vocast.live/#steun

Ken je het gevoel dat je nooit helemaal kan uitrusten omdat er altijd nog iets gedaan moet worden? Of dat je door de waan van de dag altijd in crisismanagement bent? Lucas en ik zijn allebei enorme nerds als het aankomt op productiviteit en het ordenen van werk. We kunnen uren discussiëren over apps, takenbeschrijvingen of informatie ordenen. En dat doen we ook in deze podcast. We zijn allebei grote fans van de methodiek van Gettings Things Done omdat het ons helpt om stressvrij en intuïtief productief te zijn, zonder dat we onze gehele agenda's volboeken. Voor de duidelijkheid: dit is géén advertentie of partnerschap met GTD of David Allen (we'd wish). ************ Als jij geniet van de gesprekken van Vocast kun je ons helpen onafhankelijk te blijven met een donatie van slechts €2 per maand. Jouw bijdrage wordt gebruikt om te investeren in de kwaliteit van de content: https://vocast.live

Een gesprek met Geert Kimpen over zijn auteurschap en wereldbeeld. We bespreken zijn bekendste werk, De Kabbalist, de symboliek erachter en het wereldbeeld dat daar aan ten grondslag ligt. ************ Als jij geniet van de gesprekken van Vocast kun je ons helpen onafhankelijk te blijven met een donatie van slechts €2 per maand. Jouw bijdrage wordt gebruikt om te investeren in de kwaliteit van de content: vocast.live

Wat doet een diversity officer? Ik ging in gesprek met Ruard Ganzevoort, Eerste Kamerlid voor Groenlinks en diversity officer van de VU in Amsterdam. Hij legt uit waarom de VU belang hecht aan diversiteit en inclusiviteit en hoe hij als diversity officer daar een rol in speelt. Het is een kort gesprek die nog veel onbeantwoord laat, maar desalniettemin zeer waardevol om een persoon die zelf met deze kwesties bezig is te spreken en daar mee te sparren. ************ Als jij geniet van de gesprekken van Vocast kun je ons helpen onafhankelijk te blijven met een donatie van slechts €2 per maand. Jouw bijdrage wordt gebruikt om te investeren in de kwaliteit van de content: https://vocast.live

Waarom moet elke Nederlander een basisinkomen krijgen? Andrew Yang maakte het basisinkomen, of zoals het noemde het Freedom Dividend, populair onder Republikeinen en Democraten. Nu is Koen Bruning, geïnspireerd door een ontmoeting met Yang, het vrijheidsdividend in Nederland aan het populariseren. Zijn voorstel is om elk Nederlander een onvoorwaardelijk bedrag van 1000 euro per uit te keren. Volgens Koen en veel onderzoek zou het basisinkomen kunnen zorgen voor betere social cohesie, een herwaardering van het maatschappelijk middenveld en het uit balans geraakte machtsevenwicht tussen burger, markt en politiek herstellen. Ik spreek met Koen over zijn nieuwe boek Samen Rijk waarin hij schetst hoe de afgelopen decennia het marktdenken de overhand heeft gekregen en de burger en de politiek ten dienste van die markt zijn gekomen. Het basisinkomen zou dat moeten rechttrekken en de ontstane problematiek kunnen verbeteren. ************ Als jij geniet van de gesprekken van Vocast kun je ons helpen onafhankelijk te blijven met een donatie van slechts €2 per maand. Jouw bijdrage wordt gebruikt om te investeren in de kwaliteit van de content: https://vocast.live

Geerten Waling is historicus en schrijft over politiek. In dit korte gesprek bespreken we de huidige stand van zaken rondom de formatie en Mark Rutte als premier. Zijn zijn voorstellen voor meer dualisme in het parlement geloofwaardig en is hij gerechtvaardigd om vast te houden aan zijn positie? Verder bespreken we de zelfstandigheid van Kamerleden ten op zichte van partijen en eindigen we met onze hoop voor de kabinetsformatie. ************ Als jij geniet van de gesprekken van Vocast kun je ons helpen onafhankelijk te blijven met een donatie van slechts €2 per maand. Jouw bijdrage wordt gebruikt om te investeren in de kwaliteit van de content: vocast.live

Wat is de scheidslijn tussen het waarborgen van individuele vrijheid en het schenden van burgerrechten? Dit is misschien wel de centrale vraag in dit gesprek met dr. Martijn de Koning, islamonderzoeker aan de Radboud Universiteit. We beginnen met het landschap verkennen: wat is de staat van het salafisme in Nederland? In het eerste deel legt Martijn uit waarom het salafisme in Nederland populair is geworden en waarom het aantrekkelijk is voor moslims: in deze bijeenkomsten mag veel meer gevraagd worden en ze geven jongeren praktische handvaten om, om te gaan met religieuze dilemma's. We bespreken ook buitenlandse financiering en de al dan niet vermeende rol van moskeeën in de radicalisering van jongeren. In de tweede helft van het gesprek gaan we de discussie aan over de omgang met islam en religies in het algemeen, op maatschappelijk niveau. Wanneer gaan maatregelen voor de inperking van religieuze dogma ten koste van burgerrechten? En wat is de rol van islamofobie in het geheel? We gaan van de abstracte frameworks naar specifieke voorbeelden, zoals een tweet van Splinter over het verbieden van oproep tot gebed, het boerkaverbod en het voorstel om de vrijheid van religie gelijk te trekken met vrijheid van vereniging. ************ Als jij geniet van de gesprekken van Vocast kun je ons helpen onafhankelijk te blijven met een donatie van slechts €2 per maand. Jouw bijdrage wordt gebruikt om te investeren in de kwaliteit van de content: vocast.live

Waarom gaat Bitcoin de wereld veranderen en waarom is de zorg opschalen geen praktische coronastrategie?  Bert Slagter heeft met het RedTeam felle kritiek geuit op het kabinet omdat hun coronabeleid gebaseerd zou zijn op een 'spaarkaart voor ic-bedden.' In dit gesprek legt Bert nog eens uit waarom sturen op zorgcapaciteit of de zorg opschalen niet werkt: het virus groeit exponentieel, dus je kunt nooit snel genoeg opschalen om de groei bij te houden. Ook het plan van HerstelNL kan rekenen op kritiek. Maar verreweg het grootste deel van dit gesprek gaat over de scheidslijn tussen technologie en economie, met name over Bitcoin. De belofte van Bitcoin als een gedecentraliseerd systeem van waarde uitwisseling is groot. We praten over dit onderwerp en de gevolgen dat het kan hebben voor ons gehele economische systeem, waarom mensen uitwijken naar Bitcoin in plaats van sparen en de rol van natiestaten in dit geheel. ************ Als jij geniet van de gesprekken van Vocast kun je ons helpen onafhankelijk te blijven met een donatie van slechts €2 per maand. Jouw bijdrage wordt gebruikt om te investeren in de kwaliteit van de content: vocast.live

Hoe helpen we armoede de wereld uit? Tom de Veer, consultant voor ontwikkelingshulp, houdt zich al jaren bezig met dit vraagstuk. Zijn voorstel is simpel en radicaal: een levenslange én onvoorwaardelijke cash transfer voor elke bewoner van, om te beginnen, Afrika. In deze podcast vraag ik Tom naar de onderbouwing van dit plan: waarom niet de juiste voorzieningen leveren in plaats van alleen geld sturen? Is dit plan überhaupt betaalbaar? En waarom moeten wij ons bezighouden met armoedebestrijding? ************ Als jij geniet van de gesprekken van Vocast kun je ons helpen onafhankelijk te blijven met een donatie van slechts €2 per maand. Jouw bijdrage wordt gebruikt om te investeren in de kwaliteit van de content: vocast.live

We kijken geschokt toe wanneer het Capitool bestormd wordt of tractors door provinciehuizen breken. Hoe kunnen mensen nou zo ver gaan om hun zin te krijgen? Geweld kan nooit het antwoord zijn. Maar is dat wel zo? Kan geweld nooit en te nimmer gelegitimeerd zijn? Ik duik met Mathieu Wonink in de werken van Jürgen Habermas en Pierre Rosanvallon. Wat is een democratie? Waarom ontstaan burgerbewegingen en hoe kan dat ze gewelddadig worden? En niettemin: wat kunnen we doen om te zorgen dat het geweld niet erger wordt? We kijken naar recente gebeurtenissen zoals de Capitoolbestorming, de boerenprotesten, BLM-demonstraties en rellen en Viruswaarheid door de lens van deze denkers. ************ Als jij geniet van de gesprekken van Vocast kun je ons helpen onafhankelijk te blijven met een donatie van slechts €2 per maand. Jouw bijdrage wordt gebruikt om te investeren in de kwaliteit van de content: vocast.live