Listen Now

De afgelopen jaren wordt er veel gedemonstreerd in Nederland. Anti-Zwarte-Piet-demonstranten zijn aanwezig bij Sinterklaas intochten, actievoerders omzeilen al koffiedrinkend de coronamaatregelen en demonstranten plakken zichzelf vast om aandacht te vragen voor klimaatverandering. Maar hoe is het demonstratierecht de afgelopen jaren eigenlijk veranderd in Nederland? En hoe reageren demonstranten op die verandering? Neemt het geweld op demonstraties toe? En worden demonstranten vaker opgepakt? Naar die vragen deed de masterclass van Investico de afgelopen zes maanden onderzoek. En de antwoorden hoor je in deze podcast Luister hier naar David van Benthem, Freyan Bosma, Simon Dequeker, Daphne ten Klooster & Sophie Polm over geweld tijdens demonstraties, het nieuwe type demonstrant en het inzetten van informanten. Het onderzoek werd gepubliceerd in de Groene Amsterdammer en bij dagblad Trouw. De geannoteerde versie met uitgebreide onderzoeksverantwoording van Investico lees je hier. Wil jij de onderzoeken die in Speurwerk aan bod komen steunen, wil jij de onderzoeksjournalistiek van Investico verder helpen? Wordt dan vriend van Investico. Via deze link (https://www.platform-investico.nl/vriendschap/) kan je een jaarlijkse bijdrage doen om ons te steunen, die is fiscaal aftrekbaar, ook met een eenmalige bijdrage zijn we heel erg blij. Presentatie & montage: Sylvana van den Braak Muziek & eindmix: Pepijn Buitenhuis

Sinds half september 2022 laaien de protesten in Iran enorm op en worden duizenden demonstranten opgepakt en honderden vermoord. Bij demonstreren blijft het niet: verschillende Iraanse bedrijven worden geboycot. En één van die bedrijven is verbonden aan Nederland In deze aflevering van Speurwerk vertellen Linda van der Pol Romy van der Burgh en Yaghoub Sharhani hoe zij het spoor volgen van een investeringsmaatschappij op de Amsterdamse Herengracht naar Digikala, de Iraanse tegenhanger van Amazon en bol.com. Het bedrijf werd vorig jaar geboycot door een deel van de Iraanse bevolking, bijvoorbeeld omdat zij bang is dat het bedrijf persoonsgegevens deelt met de geheime dienst. Luister hier welke Europese ondernemers in het Nederlandse coöperatief zitten. Linda van der Pol en Romy van der Burgh blijven onderzoek doen naar Iran, heb jij een tip voor ze? Mail het naar: vanderpol@platform-investico.nl. Het onderzoek werd gepubliceerd bij Het Financieele dagblad, De Groene Amsterdammer en de Belgische krant De Tijd. De geannoteerde versie met uitgebreide onderzoeksverantwoording van Investico lees je hier (https://www.platform-investico.nl/artikel/minstens-270-miljoen-vanuit-nederland-in-omstreden-iraanse-techsector/). Wil jij de onderzoeken die in Speurwerk aan bod komen steunen, wil jij de onderzoeksjournalistiek van Investico verder helpen? Wordt dan vriend van Investico. Via deze link (https://www.platform-investico.nl/vriendschap/) kan je een jaarlijkse bijdrage doen om ons te steunen, die is fiscaal aftrekbaar, ook met een eenmalige bijdrage zijn we heel erg blij. Presentatie & montage: Sylvana van den Braak & Simone Peek Muziek & eindmix: Pepijn Buitenhuis

Duurzaam beleggen is populairder dan ooit. Investeerders willen goed doen met hun geld en beleggen in windmolenparken en zonnepanelen. Steeds meer banken en vermogensbeheerders bieden dan ook duurzame beleggingsfondsen aan. Maar maken die beleggingsfondsen die beloftes ook waar? In deze aflevering van Speurwerk hoor je Linda van der Pol en Emiel Woutersen over The Great Green Investment Investigation. Investico en Follow the money nemen tijdens dataonderzoek de allerduurzaamste fondsen van Europa onder de loep, samen met negen Europese media - waaronder het Franse Le Monde, het Duitse Handelsblatt en het Spaanse El País. De uitkomst? De helft van Europa’s duurzaamste beleggingsfondsen belegt nog altijd in kolenbedrijven, olie- en gasgiganten en in de luchtvaartsector. Beleggers die met hun spaargeld denken bij te dragen aan een duurzame toekomst, investeren zo zonder het te weten in bedrijven als Shell, TotalEnergies en Easyjet. Het onderzoek werd gepubliceerd bij Follow the Money en De Groene Amsterdammer, Follow the Money maakte ook een podcast-serie over het onderzoek. De geannoteerde versie met uitgebreide onderzoeksverantwoording van Investico lees je hier. Presentatie & montage: Sylvana van den Braak & Simone Peek Muziek & eindmix: Pepijn Buitenhuis

Het moest de vermenging van de criminele onderwereld in de bovenwereld tegengaan. Na de moord op advocaat Derk Wiersum werd het Multidisciplinair Interventieteam - het MIT - opgericht. Maar het ‘superteam’, in het leven geroepen door toenmalig minister Grapperhaus, is nooit veel meer geweest dan een lege huls, gebaseerd op een idee uit Den Haag. Speurwerk laat horen hoe Romy van der Burgh en Marieke Rotman samen met Rasit Elibol van de Groene Amsterdammer ruim 1500 documenten aan interne e-mails, appjes en documenten rond de totstandkoming van het MIT doorspitten. Ze zien politiek opportunisme, miljoenen aan weggegooid geld en een ontbrekende visie in de strijd tegen ondermijning. Het onderzoek werd gepubliceerd bij De Groene Amsterdammer, Follow the Money en Argos maakte er een tv-uitzending over. De geannoteerde versie van Investico lees je hier. De Groene Amsterdammer maakte ook een podcast over het onderzoek, luister die hier. Presentatie & montage: Sylvana van den Braak & Simone Peek Muziek & eindmix: Pepijn Buitenhuis

Romy van der Burgh, Linda van der Pol en Karlijn Kuijpers vertellen in deze aflevering over de gelekte Uber Files. Uit deze files blijkt dat Uber met een agressieve lobby de Nederlandse politiek om haar vinger probeert te winden. Zo lobbyt onder andere Neelie Kroes enthousiast voor het bedrijf, tijdens haar afkoelperiode na haar Eurocommissariaat. Bovendien schendt de Nederlandse belastingdienst meerdere Europese verdragen door internationaal onderzoek naar Uber te traineren en vertragen. Meer dan 124 duizend interne documenten van Uber werden gelekt aan The Guardian, die ze met het Internationaal Consortium van Onderzoeksjournalisten (ICIJ) deelde. Het lek bevat e-mails, chatberichten, notulen, memo's en andere bedrijfsdocumenten van Uber tussen 2013 en 2017. Speurwerk laat horen hoe Romy, Linda en Karlijn de duizenden documenten doorzoeken en zien hoe Uber doelbewust wetten overtreedt en negeert, Nederlandse politici bespeelt en opsporingsinstanties en toezichthouders saboteert. Het onderzoek werd gepubliceerd bij De Groene Amsterdammer, dagblad Trouw en het Financieele dagblad. De geannoteerde versie van Investico lees je hier. Presentatie & montage: Sylvana van den Braak & Simone Peek Muziek & eindmix: Pepijn Buitenhuis

Karlijn Kuijpers en David Davidson, van radioprogramma Argos, nemen in deze aflevering de online goksector op Curaçao onder de loep voor platform Investico. Zij ontdekten dat Curaçao met duizenden gokbedrijven een van de wereldspelers is van het online gokken. De markt opereert bijna volledig buiten het zicht van de overheid terwijl in de sector de risico’s op witwassen hoog zijn. Online casino’s zijn de perfecte manier om geld naar een andere plek te verplaatsen zonder dat het te traceren is. De online gokkasten van Curaçao worden gebruikt door de Italiaanse maffia, criminele Russen en de onderwereld van Den Haag. Speurwerk laat horen hoe Karlijn en David grip op deze schimmige sector weten te krijgen, de eigenaren van de gokbedrijven proberen op te sporen, kwetsbare bronnen interviewen en vlak voor publicatie worden aangeklaagd door één van de gokbedrijven waar zij onderzoek naar doen. Het onderzoek werd gepubliceerd bij De Groene Amsterdammer en is aankomende zaterdag 28 juni te horen bij radioprogramma Argos. De geannoteerde versie van Investico lees je hier. Presentatie & montage: Sylvana van den Braak & Simone Peek Muziek & eindmix: Pepijn Buitenhuis

In Nederland worden de komende 20 maanden nog 64 enorme nieuwe distributiecentra gebouwd. Hoe kan het dat de 'dozen' nog steeds als paddestoelen uit de grond springen? Ligt dat aan ons eigen shopgedrag of is er iets anders aan de hand? De masterclass van platform Investico deed zes maanden lang onderzoek naar 'Nederland distributieland'. In deze aflevering van Speurwerk hoor je waarom Nederland groen verliest en er bedrijventerreinen voor terugkrijgt. In deze podcast hoor je Bijou van der Borst, Coen Ramaer, Janna Nieuwenhuizen, Romy van Dijk en Karlijn Saris. Presentatie & montage: Sylvana van den Braak & Simone Peek Muziek & eindmix: Pepijn Buitenhuis

Romy van der Burgh en Marieke Rotman volgen samen met Yelle Tieleman, van het Algemeen Dagblad, de sporen van een Nederlands crimineel netwerk over de grens naar België. Ze ontdekken dat de organisatie zestien bedrijven opricht, waaronder vier pompstations in België, in slechts drie jaar tijd. De brandstofhandel is volgens experts echter een uitstervende markt. Investico zoekt uit wat er achter het spinnenweb aan bedrijven schuilgaat. Speurwerk laat in twee losse afleveringen horen hoe de zoektocht naar de brandstofhandel van België zich ontvouwt en wat er daadwerkelijk aan de hand is. Luister hier naar het tweede deel van het onderzoek. Het onderzoek werd gepubliceerd bij De Groene Amsterdammer (https://www.groene.nl/artikel/een-misdaad-zonder-slachtoffer) en het Algemeen Dagblad (https://www.ad.nl/auto/hoe-een-criminele-bende-schatrijk-werd-door-rode-diesel-om-te-vormen-tot-legale-witte~aa2451d7/). De geannoteerde versie van Investico lees je hier (https://www.platform-investico.nl/artikel/nederlandse-criminelen-bouwen-dubieus-imperium-in-belgie-geannoteerd-verhaal/). Presentatie & montage: Sylvana van den Braak & Simone Peek Muziek & eindmix: Pepijn Buitenhuis

Romy van der Burgh en Marieke Rotman volgen samen met Yelle Tieleman, van het Algemeen Dagblad, de sporen van een Nederlands crimineel netwerk over de grens naar België. Ze ontdekken dat de organisatie zestien bedrijven opricht, waaronder vier pompstations in België, in slechts drie jaar tijd. De brandstofhandel is volgens experts echter een uitstervende markt. Investico zoekt uit wat er achter het spinnenweb aan bedrijven schuilgaat. Speurwerk laat in twee losse afleveringen horen hoe de zoektocht naar de brandstofhandel van België zich ontvouwt en wat er daadwerkelijk aan de hand is. Luister hier naar het eerste deel van het onderzoek. Aanstaande woensdag volgt de ontknoping. Het onderzoek werd gepubliceerd bij De Groene Amsterdammer (https://www.groene.nl/artikel/een-misdaad-zonder-slachtoffer) en het Algemeen Dagblad (https://www.ad.nl/auto/hoe-een-criminele-bende-schatrijk-werd-door-rode-diesel-om-te-vormen-tot-legale-witte~aa2451d7/). De geannoteerde versie van Investico lees je hier (https://www.platform-investico.nl/artikel/nederlandse-criminelen-bouwen-dubieus-imperium-in-belgie-geannoteerd-verhaal/). Presentatie & montage: Sylvana van den Braak & Simone Peek Muziek & eindmix: Pepijn Buitenhuis

In deze podcast vertellen Tim Staal en Michelle Salomons over hun onderzoek naar het schuldhulpverleningsbedrijf Plangroep. Klanten van het bedrijf kampen met ernstige vertragingen, onbetaalde rekeningen en opgelopen schulden, blijkt uit het onderzoek dat werd uitgevoerd in samenwerking met consumentenprogramma Radar. Plangroep heeft met ongeveer zestig gemeenten contracten om al hun schuldhulpverlening te mogen doen. Zo'n 19.000 huishoudens zijn bij ze aangesloten. Het onderzoek werd gepubliceerd bij De Groene Amsterdammer, dagblad Trouw, en verschillende de regionale media. Kijk ook op platform-investico.nl (https://www.platform-investico.nl/) Presentatie & montage: Sylvana van den Braak & Simone Peek Muziek & eindmix: Pepijn Buitenhuis

Na de uitbraak van het coronavirus vreest de overheid voor een enorme stroom aan werklozen. In mei 2020 kondigt minister Koolmees, toen nog Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, daarom de regeling Nederland leert door aan. Mensen die hun baan kwijt zijn, of kwijt dreigen te raken, kunnen via deze regeling om- en bijgeschoold worden, aan de hand van gratis coachingstrajecten, trainingen en opleidingen. Inmiddels is er bijna 200 miljoen euro subsidie voor uitgetrokken. Investico vroeg zich af waar deze subsidie precies terecht is gekomen. In deze aflevering van Speurwerk vertellen journalisten Michelle Salomons en Emiel Woutersen over hun zoektocht. Ze ontdekten dat zeventig procent van de gesubsidieerde opleidingen zich niet op een beroep richt waar personeel nodig is. Daarnaast bereikt de regeling ook nauwelijks lager opgeleiden. Wat ongelijkheid tussen laag en hoog opgeleiden in stand houdt en de tekorten op de arbeidsmarkt niet oplost. Luister hier naar de aflevering van Speurwerk. Het onderzoek werd gepubliceerd bij De Groene Amsterdammer (https://www.groene.nl/artikel/de-overheid-schiet-met-hagel) en EenVandaag (https://eenvandaag.avrotros.nl/item/miljoenen-voor-omscholing-komen-nauwelijks-in-de-sectoren-terecht-die-het-nodig-hebben-dit-slaat-de-plank-volledig-mis/). De geannoteerde versie van Investico lees je hier (https://www.platform-investico.nl/artikel/een-cursus-whisky-met-subsidie-geannoteerd-verhaal/). Presentatie & montage: Sylvana van den Braak & Simone Peek Muziek & eindmix: Pepijn Buitenhuis

Help Speurwerk beter worden, klik hier en vul onze enquête in (het kost 3 minuten) (https://nl.surveymonkey.com/r/9TRLJRL). In deze aflevering spreken we met Investico's nieuwe hoofdredacteur Thomas Muntz. We praten over filosofie, onderzoeksjournalistiek en de rol van problemen in onze samenleving. Dit interview is interessant voor mediaprofessionals, maar ook zeker voor iedereen die benieuwd is naar de keuzes die worden gemaakt in de journalistiek. In deze aflevering zitten ook gastoptredens van Jacques Bos, universitair docent wetenschapsfilosofie aan de Universiteit van Amsterdam, Sicco de Knecht oud-hoofdredacteur ScienceGuide, Thomas Hogeling, flexibele opiniemaker bij de Volkskrant en Jeroen Trommelen, oud-hoofdredacteur van Investico en nu ombudsman van de Volkskrant. In deze aflevering hoor je Thomas Muntz, Simone Peek en Sylvana van den Braak. Presentatie: Simone Peek & Sylvana van den Braak Muziek & eindmix: Pepijn Buitenhuis

Help Speurwerk beter worden, klik hier en vul onze enquête in (het kost 3 minuten (https://nl.surveymonkey.com/r/9TRLJRL)). Hoeveel huishoudens in Nederland lopen grote kans op energiearmoede? Investico zocht uit waarom het sociale huisvesters maar niet lukt aan hun beloftes van verduurzaming te voldoen en wat de gevolgen hiervan zijn voor de bewoners. Dit onderzoek verscheen in_ De Groene Amsterdammer, bij EenVandaag, _De Gelderlander, AT5, dagblad Trouw, OPEN Rotterdam en Vers Beton. In deze aflevering hoor je Karlijn Kuijpers, Linda van der Pol en Romy van der Berg. Presentatie: Simone Peek & Sylvana van den Braak Muziek & eindmix: Pepijn Buitenhuis

Platform Investico onderzocht de Pandora Papers voor Nederland samen met Trouw en Het FD. In deze aflevering hoor je journalisten Anouk Kootstra en Karlijn Kuijpers over hoe dit onderzoek ging, welke belangrijke Nederlanders er in het lek zijn gevonden en waarom dat een probleem is. De Pandora Papers zijn een wereldwijd onderzoek van het Internationaal Consortium van Onderzoeksjournalisten (ICIJ) naar de gelekte administratie van veertien advieskantoren die bedrijven opzetten en beheren in belastingparadijzen. De gegevens, zo’n twaalf miljoen documenten uit onder meer de Britse Maagdeneilanden, Belize, Samoa, Hongkong en Dubai. De Pandora Papers leggen bloot hoe criminelen, politici, popsterren, topsporters en oligarchen hun vermogen verbergen, belasting ontduiken en geld witwassen in belastingparadijzen wereldwijd.

In deze aflevering spreken we een laatste keer met hoofdredacteur Jeroen Trommelen. We praten over hoe je verslag moet doen over de klimaatcrisis. Welke keuzes Nederlandse kranten maken bij berichten over het buitenland en waarom een journalist eigenlijk nooit te kritisch kan zijn. Ook bespreken we zijn nieuwe functie: ombudsman bij de Volkskrant. Dit interview is interessant voor mediaprofessionals, maar ook zeker voor iedereen die benieuwd is naar de keuzes die worden gemaakt in de journalistiek, en de crises waar we nu voor staan. In deze aflevering zitten ook gastoptredens van Evert de Vos van de Groene Amsterdammer, Martijn Roessingh van Trouw en Iwan Brave, een onafhankelijke Surinaamse journalist en radiopresentator. Presentatie & montage: Sylvana van den Braak & Simone Peek Muziek & eindmix: Pepijn Buitenhuis

Begin deze eeuw werden vier broers van de familie Choudrey veroordeeld tot enkele jaren gevangenisstraf voor hawala-bankieren: het witwassen van crimineel geld en ondergronds bankieren. Ziauddin Choudrey, het kopstuk van de familie, werd in hoger beroep vrijgesproken maar komt nog regelmatig in aanraking met justitie. Desondanks heeft hij meer dan dertig panden in het hart van onze hoofdstad in handen en breidt hij zijn imperium nog steeds uit. In deze aflevering van Speurwerk vertellen Marieke Rotman en Romy van der Burgh over hoe zij het vastgoedimperium van Ziauddin Choudrey in kaart brengen en welke geweldsincidenten, overtredingen en bestuurlijke maatregelen daar plaatsvinden. De panden worden gefinancierd met verdachte hypotheekconstructies, waaronder een hypotheek van de Rabobank voor tientallen miljoenen euro’s. Zij vertellen hoe dit recht onder de ogen van alle instanties gebeurt, en pand na pand wordt opgekocht. Presentatie & montage: Sylvana van den Braak & Simone Peek Muziek & eindmix: Pepijn Buitenhuis

Sinds 2014 komen er elk jaar meer dan honderd bedrijfjes bij die zich bezighouden met aanvullend onderwijs: studiebegeleiding, bijles of examentraining. In deze markt domineert een speler: Lyceo. Het bedrijf kocht ongemerkt concurrent na concurrent over en omzeilt met goedkope krachten de onderwijs-cao’s. In deze aflevering van Speurwerk vertellen Emiel Woutersen, Michelle Salomons en Thomas Muntz dat er miljoenen subsidie naar de huiswerk- en bijlesindustrie gaat, bedoeld om achterstanden veroorzaakt door corona in te halen. In het bijzonder bekeken zij hoe het bedrijf Lyceo de markt domineert en met haar medewerkers omgaat. Door het lerarentekort en gratis subsidies gaan steeds meer scholen met het bedrijf in zee, waardoor een deel van het publieke onderwijs privatiseert. Presentatie & montage: Sylvana van den Braak & Simone Peek Muziek & eindmix: Pepijn Buitenhuis

Zorgen over loden waterleidingen in Nederland borrelen elke twintig jaar weer op. Eind 2019 ontdekken meerdere bewoners in Amsterdam-Noord dat er nog steeds lood in hun drinkwater zit. Net zoals in vele andere steden. Ondanks de bekende gezondheidsrisico's die hieraan vastzitten, en een wettelijk verbod op nieuwe loden leidingen zestig jaar geleden, is nog steeds niet in kaart gebracht waar in Nederland precies loden leidingen liggen. Dat betekent dat sommige Nederlandse burgers tot op de dag vandaag geen veilig drinkwater uit hun kraan kunnen halen. Bovendien weet een groot deel van die mensen dat zelf niet. In deze aflevering van Speurwerk luisteren we naar een radioreportage van Argos, gemaakt door Remy van den Brand. Onder andere Investico-journalisten Thomas Muntz en Emiel Woutersen vertellen daarin over hoe het kan dat loden leidingen nog steeds in Nederlandse huizen te vinden zijn en wat voor gevolgen dat heeft. Het onderzoek verscheen in De Groene Amsterdammer, bij radioprogramma Argos en bij Platform Investico. De eindmix en de muziek van deze aflevering van Speurwerk zijn gemaakt door Pepijn Buitenhuis. Presentatie: Sylvana van den Braak & Simone Peek Radioreportage: Remy van den Brand, Argos

Bij ADHDcentraal, een ggz-instelling uitsluitend gericht op ADHD diagnostiek en behandeling bij volwassenen, loopt bijna niemand zonder diagnose naar buiten. Oud-werknemers beschuldigen het bedrijf van overdiagnosticering, blijkt uit het onderzoek van Investico. Hoe dat zit en hoe we daarachter kwamen, hoor je in deze aflevering. In deze podcast vertellen Anouk Kootstra en Belia Heilbron over hun onderzoek. Presentatie en montage: Sylvana van den Braak & Simone Peek Het onderzoek verscheen als artikel in weekblad De Groene Amsterdammer (https://www.groene.nl/) en bij Platform Investico (https://www.platform-investico.nl). De eindmix en de muziek van deze aflevering van Speurwerk zijn gemaakt door Pepijn Buitenhuis.

Undercover als 'vrouw met spijt': in Speurwerk vertellen Investico-onderzoekers over de successen van conservatief-christelijk rechts - en hoe ze daar onderzoek naar deden. In deze podcast hoor je Esther Chavannes, Romy van der Burgh, Marieke Rotman en Allart van der Woude. Presentatie: Sylvana van den Braak & Simone Peek Het onderzoek verscheen als artikel in weekblad De Groene Amsterdammer (https://www.groene.nl/) en bij Platform Investico (https://www.platform-investico.nl). De eindmix en de muziek van deze aflevering van Speurwerk zijn gemaakt door Pepijn Buitenhuis.