Listen Now

Uzun bir aradan sonra, 'Bir yere gitmedik, hala buradayız! Sürprizlerimizi hazırlıyoruz.' kaydımız yayında! Bu kez Burcu Ünlü'nün kaleminden Kırgındın Değil mi Eleni öyküsüyle karşınızdayız. Öyküde; kimin yabancısı kimin sahibi olduğu tartışmasının bitmediği toprakların sınır kavgalarında, bir evden kovulma hikayesine tanık oluyoruz, boğazımızda bir yumru. Birileri kovuluyor, birileri yerinden ediliyor, birileri başka yerlerden geliyor, göçler devam ediyor. Tüm bu hareketlilikte duyamadığımız, kulağımıza çalınmasına dahi izin verilmeyen hikayeler kimin? Kırgındın Değil mi Eleni bu sınırlarda bir çatlak açıp aradan gerçekleri fısıldıyor. Öyküyü, Uykudan Önce Sesler'in kulağımızı okşayan seslerinden Simge seslendirdi. Uykudan Önce Sesler ne mi? Ses Olsun'un, 2020 Nisan ayından itibaren devam eden öykü okuma programı. Bu programın bir güzel yanı düzenli olarak öykü okumak, yeni yazarlar tanımaksa diğer vazgeçilmez yanı programın düzenli katılımcılarıyla kurduğumuz derin bağ. Her Perşembe 22.00'de, bit.ly/uykudanoncesesler adresinde buluşmaya devam ediyoruz. Program herkese açık, sizi de bekleriz.

"Şimdiki aklım olsa yine aynısını yapardım," dedirten, bizi yaşadıklarımızın etkisinden arındıran, yaşamı onulmaz bir biçimde dayanılır kılan ilgisizliği çarpıcı bir şekilde anlatıyor Marguerite Duras, bu kısacık yazısında. Biz de bir şekilde dönüp dolaşıp bu konuda buluyoruz kendimizi. Zira bugün, Baudelaire'in, 2019 Haziran'ında seslendirdiğimiz 'Herkese Kendi Düşü' metnine adeta göz kırpıyoruz. Keyifli dinlemeler!

Ayşe Sarısayın, Edip Cansever’in “Ölümüm yeni bir şey olmadı, vardı.” sözü ardından başlıyor Mavi Ölüm adlı öyküsüne. Ölüme bu kadar yakın hissetmesinin salt bir karamsarlık sonucu olmadığına önce kendini, sonra okuru ikna etmeye çabalayan bir karakterle yürüyor, denizi seyrediyor, bir beyaz köpüklere bir kara sulara dalıyoruz. “Güneşi her gördüğümde kendimi sokağa atıyor, uzun yürüyüşler yapıyorum. Güneşli havaların, ancak sağlıklı insanlarda evden çıkma isteği uyandıracağını düşünüp seviniyorum, “Depresyonda değilim, işte kanıtı! diyorum kendi kendime.” diyor. Ya evden çıktığımızda gördüklerimiz, gözümüze çarpanlar? Onlar bize ruh halimize dair bir şeyler söyler mi? Sarısayın’ın 2004’te Yunus Nadi Öykü Ödülü almış ‘Denizler Dört Duvar’ kitabından; hayaller ve gerçeğin birbirinin içinden geçtiği bir öykü, Mavi Ölüm, şimdi Ses Olsun’da!

Bazı isimler var ki hayatımız boyunca onların varlıklarıyla, var ettikleriyle çok kere yolumuz kesişse bile onları tanımadığımızı sanırız. Şimdilerde Osman Şahin adı, birçoğumuza yabancı gelebilir, ama biraz araştırınca eski bir dostla karşılaşmış gibi sımsıcak karşılar sizi. Üstünde yaşadığımız toprakların dili, sesi olmuş Osman Şahin. Yazdıkları çoğu kez unutulmaz filmlere gebe olmuş. Örnek verecek olursak, 1970'te yayımlanan öykü kitabı Kırmızı Yel'den 'Kibar Feyzo' ve 'Adak' doğmuş. '80 darbesiyle hapishaneye girince, yazınsal olarak en verimli dönemi başlamış; Selam Ateşleri, Mahşer gibi öykü kitaplarıyla adını edebiyat dünyasında iyice duyurmuş.  Bu sefer sizleri Şahin'in otobiyografik öykü kitabı 'Ölümün Süt Dişleri'nin ilk öyküsüyle buluşturmak istedik. Yaş ilerledikçe anneyi anlamanın Anadolu hali, Kırlangıç Uşağı, şimdi Ses Olsun'da. Keyifli dinlemeler!

Bu hafta Çilem Dilber'in Yumruk öyküsü ile karşınızdayız. İçinde bulunduğumuz toplumsal gerçeklere ayna tutan, çelişkileri ince ince işleyen bir öykü; Yumruk. Dili sade, olacakları adım adım işliyor içimize. Bittiğinde bir yumru bırakıyor boğazda. Hikayede, kadının ismi yok. Kadının ismi, gazetelerde yer alan almayan diğer kadınların hikayelerine karışmış sanki. Umutsuzluk değil, Çakırhamza'ya öfkede ortaklaştığımız bir son bizi bekliyor.  Tesadüf o ki yazarla adaş olan Çilem Doğan'ın cezasının onanmasını da henüz geride bıraktık. Kadın cinayetleri olmaya, kadınları nefessiz bırakmaya devam ediyor. Hukuk, yasalar, kurallar kadınların kendilerini korumalarına alan bırakmaya niyetli değilse, yaşam hakkını savunanlar da yaşam haklarından vazgeçmeye niyetli değil. Peki, nasıl olacak? Nasıl olacağı uzun tartışma konusu, ama şimdi kısaca şunu diyebiliriz: Edebiyatsız değil.  Yumruk, şimdi Ses Olsun'da! Keyifli dinlemeler!

Nurdan Gürbilek, “Bener’in anlatıcısı bir yandan anlatır, bir yandan da bir türlü anlatamadığını, dahası anlatılamayacağını, aslında anlatmanın bir yararı da olmadığını anlatır.” der. Vüs’at O. Bener’in Fotoğraflar öyküsünde, anlatıcının bu halini içten içe hisseder okur. Fotoğraflar, okura kısa ve bunaltıcı bir anın yalnızca karmaşını değil, bu an(lar)ın yoğunluğunu da hissettiriyor. Okur olanı bileti anlamak için çabalarken, metin, okuru içeriye çekiyor, fotoğraflara göz gezdirmesi ve düşünmesi için. Vüs’at O. Bener’in Fotoğraflar öyküsü Ses Olsun’da.

Kentin ortasında birden mantarlar yetişmeye başlasa, bunu ilk kimler fark eder? Mantarların büyüdüğünü gören bu kişiler, böyle bir durumda ne yapar?  Hayal gücünün sınırsızlığı, detay severliği ve canlı betimlemeleriyle bizi bir kentten ötekine götüren, koltuğumuzda otururken farklı dünyalar turuna çıkaran Italo Calvino, bu kez bir şehrin sokaklarında İşçi Marcovaldo'nun yanına getiriyor, onun hikayesine tanık ediyor. Kenti artık Marcovaldo'nun  filtresiyle görüyor; onun küçük bir sürpriz karşısındaki kaygılarını, zor karar anlarını paylaşıyoruz.  Italo Calvino'nun kaleminden, Rekin Teksoy'un çevirisinden Mantarlar Kentte, şimdi Ses Olsun'da. Keyifli dinlemeler!

Cesare Pavese'nin kısa ama derin, sade ama çarpıcı metinlerine denk gelmişizdir. Bu metinlerin duygusal derinliklerine bazen şaşırmış, bazen kendi duygularımızla benzerlik kurmuşuzdur ister istemez. Bu kaydı yalnızca bu hislerle değil, hakikatin bir parçası olduğu bilinciyle de sizlerle paylaşıyoruz. Cesare Pavese'nin Yaşama Uğraşı'ndan "Her Şey İnsanın Çocukluğundadır" Ses Olsun'da! Keyifli dinlemeler.

Bugün 1 Eylül. Barış Günü. Yaz bitti, sonbahar geldi. Ses Olsun yeni dönemine başlıyor. Hepsi, hepimize kutlu olsun :) “Yaşam bir garip artık. Karşı çıkamamak, açıklama getirememek ruhları çözüyor. Başka evlerde oturanlara, durumu bilmeyenlere dertlerini anlatamıyorlar.” diye yazıyor Dino Buzzati, Bir Damla adlı öyküsünde. Bir damlanın yerçekimine rağmen şıp şıp yukarı çıkması mümkün mü? Buzzati’nin öyküsünde çıkıyor. Okur da o damlanın peşine düşüyor. Nedir bu damla; düşler mi, tehlikenin ta kendisi mi? Bilmiyoruz. Gelin, birlikte keşfedelim. Rekin Teksoy'un çevirisiyle Bir Damla, şimdi Ses Olsun’da. Keyifli dinlemeler!

Tüm bu koşuşturmanın neden olduğunu, hayatın anlamının ve amacının ne olduğunu ve hatta nerede bulunduğunu ararken geçiyor zaman. Bu arayışa devam etme gücünü, yalnız olmadığımızı fark ettiğimiz anların umudundan, bazen de özleminden alıyoruz. Sabahattin Ali'nin Kırlangıçlar öyküsü tam da bu yolculuktan bir kesit sunuyor bize. İki kırlangıcın konuşmasında, aralarına giren tesadüflerde ve anlaşılmanın ferahlığını taşıyan anılarında her okur kendinden bir şeyler bulacak, diye düşünüyoruz. Pandemiyle birlikte başlayan içe kapanma ve sonra kendi içimize daralma halini aşmak için birbirimize, dayanışmaya her zamankinden daha çok ihtiyaç duyduğumuz günlerde, bu öykünün herkese iyi gelmesini umuyoruz. Keyifli dinlemeler!

Ses Olsun’da bu kez kendi sınırlarımızın dışına çıkıyor, bu kez bir giriş/önsöz metnini sizlerle buluşturuyoruz. Ferit Edgü’nün Doğu Öyküleri kitabının girişinde yer alan bu metin, yalnızca Edgü’nün öykülerine değil yazarlığına dair de ipuçları veriyor. Metnin, okuyanlarda/dinleyenlerde bir öykü tadı bırakması hiç de sürpriz olmayacak.  Daha önce Fal öyküsünü seslendirdiğimiz Ferit Edgü’nün bu kez aynı kitabından bir metni Birkaç Sözcük’ü sizlerle buluşturuyoruz. Bu metni dinledikten sonra kitaptaki öykülerden biri olan Fal’ı da Ses Olsun kayıtlarından peşi sıra dinlemenizi öneriyoruz.

Sizler için bu kez, Sinan Sülün'den kıssadan hisse tadında bir öykü seslendirdik. Dikkat aralığımızın 2-3 dakikaya indiği bu zamanlarda bizi farklı bir deneyimin içine alacak, bir durup seyretme, olma, dönüşme hikayesi. Bilgisayar ekranında sekmeden sekmeye yetişmeye çalıştığımız işlerimiz arasında ya da belki pandeminin 'hiçbir şey yapamama' batağında kendimizi geliştirmek için debelenirken geçip gidiyor zaman. Her Şey Olmak İsteyen Adamın Hikayesi'nde kendimizden bir şeyler gördük biz de. Bize yol gösterecek bir dervişle henüz karşılaşamadığımızdan, o kısımları pek de keşfetmiş değiliz. Neyse ki edebiyat var da tüm olasılıklarda bulabiliyoruz kendimizi, kelimelerin arasında dolanırken. Keyifli dinlemeler!

2020’nin başından bu yana bazen evlere kapandığımız, bazen temkinli adımlarla kendimizi dışarı attığımız pandemi süreci, bizi hiç olmadığı kadar sınırlı bir alanda tuttu; sokakları, caddeleri, yolları ise hiç olmadığı kadar gürültüsüz ve tenha bıraktı. Her gün adımladığımız yolları özler, her gün önünden geçtiğimiz dükkanları hatırlar olduk. Bu durum, bazen filmlere konu, bazen şarkılara söz oldu. Herta Müller’in “Çöpçüler”i ise, sanki tam da bugünleri anlatıyor, içinden geçtiğimiz sürecin duygusal yorgunluğu ifade ediyor.  “Şehir boşluğa doymuş.” diye başlayan ve bir yerinde “Yol süpürülmüş gitmiş.” diyen öykü, bugünlerin duygusal bir tanığı gibi.  Birbirinden güzel metinleri bizimle buluşturan Parşömen Fanzin'de karşılaştığımız ve Orçun Ünal’ın çevirisi olan bu kısa, çarpıcı öykü, Nobel Edebiyat Ödüllü yazarın Ses Olsun’da yer verdiğimiz ilk metni aynı zamanda. Keyifli dinlemeler!

Tam kapanma gelirken evlerde kalma halimiz, kaplumbağadan çok kirpiyi getirir oldu aklımıza. Bu kez, çocuklar için yazılmış, yetişkinlerin de kendilerinden bir şeyler bulması pek muhtemel bir öyküyle karşınızdayız: Selda Uzunkaya'nın kaleminden 'Yağmuru Bekleyen Kirpi' şimdi Ses Olsun'da! Yağmur elbet yağacak, yağmasa da bu kadar istedikten sonra sarılmanın da türlü yolları bulunacak. Moralleri yüksek tutmak için birbirimizi kollama zamanları başlıyor. Bu hafif buruk, ama umudu içinde öyküye eşlik edecek bir de şarkı önerelim: Praksis'ten Umutsuzluk Hakkı. Keyifli dinlemeler!

Latin Amerika’nın en önemli yazarlarından Julio Cortázar’ın bir öyküsüyle sizlere ulaşıyoruz bu kez: Gereksiz Koruma. Orçun Türkay'ın Fransızca'dan çevirdiği öykü, Kitap-lık dergisinin 2003'te yayınlanmış 64. sayısından. Cortázar bu kısa öyküde, cümleleri eğip bükerek, farklı ama zengin bir formda karşımıza çıkarıyor. Öykü, günlük olayları düşündürdüğü kadar, geçmişle de ilişki kurduruyor. Kaskatı kılan utangaçlık, kırlangıçlar, yağmurdan kaçılan saçak alttaları...  Barışçıl bir göğün altı hepimiz için bir istek, öykünün sonu hepimizin dilinde: “Ey insanları dikenli yeryüzü, yanlış bir şey midir boynuzlu bir at olmak?”

Kadın seslerinden kadın öykülerinde bu kez Yankı Yıldırım'ın 'Ada Sahillerinde Bekliyorum' adlı öyküsünü, Ilgıt Uçum'un sesinden dinliyoruz. Hem bu öyküyü hem Ilgıt Uçum'un sesini ilk kez Uykudan Önce Sesler'de duymuştuk; hatta öykü üzerine birlikte yorumlaşma fırsatı bulmuştuk. Ilgıt diyor ki: "Şadiye’nin yaşama sevinci, her duygudan sonuna kadar geçmesi ve aşka olan tutkusu beni her okuyuşumda çok etkiliyor. Bu ‘utanmaz’ kadınla hayatta karşılaşmayı gerçekten isterdim." Bir Büyükada gezisinde vapuru kaçırmanın getirileri, götürüleri neler olabilir? Utanmaz Şadiye'nin içinizi ısıtacak öyküsü şimdi Ses Olsun'da! 

Mart ayında kadın seslerinden kadın hikayeleri dinleyeme devam ediyoruz. 8 Mart'ın coşkusunu taşıdığımız bu ayda İstanbul Sözleşmesi'nin kaybedilmemesi için mücadele ederken bulduk kendimizi. Şimdi yan yana durmanın, güç aldığımız alanları çoğaltmanın zamanı. Biz de en iyi bildiğimiz yolu; edebiyatı imdadımıza çağırıyoruz. Bu hafta, Mevsim Yenice'nin Böyle öyküsünü Ezel Evin Altındağ'ın sesinden dinliyoruz. Uykudan Önce Sesler müdavimlerinden olan Ezel bu öykü için, "Çok sevdiğim “Böyle” öyküsü, insanın kızacağı daha nice şey varken, bir terliğin gidişiyle başlayan ve sonrası kesilmeyen eksilme hikayesini, belki de eksilmenin kar topu gibi yuvarlanıp büyümesini aktardığından benim için çok değerli." demişti. Bakalım, Mevsim Yenice'nin kaleminden çıkan bu öykü sizi nerelere götürecek? Bu öyküyü Ses Olsun Youtube sayfasında 'Uykudan Önce Sesler'de yayınında okunduğunu göreceksiniz. Karantina döneminde her akşam sürdürdüğümüz öykü okuma programımız Uykudan Önce Sesler, salgının kasvetli günlerinde, bize sağlam bir dayanak oldu. Günümüz zorlu ve sıkıcı da geçse, her akşam 22.00'de edebiyat üzerinden buluştuğumuz ses arkadaşlarımızla hayatın ne kadar renkli olduğunu hatırlattık birbirimize. Bir öykünün her sayfasını farklı seslerden dinledik. Programı bazen Youtube'da canlı yayınladık, küçük heyecanları birlikte yaşadık. Oradaki tanışıklığımız yeni normalimizin de bir parçası oldu. Uykudan Önce Sesler, her gün değilse de, her Perşembe Discord'da canlı bir şekilde devam ediyor.

Mart ayında, sizleri Kadın seslerinden kadın öyküleriyle buluşturmaya devam ediyoruz: Bu hafta, Bahar Akpınar'ın kaleminden çıkan 'Aylı Göl Nerede' öyküsünü, Simge Kızıltan'ın sesinden dinliyoruz. Öykü, Adam Öykü'nün Mart-Nisan 2003'te çıkmış, 45. sayısından. Bu öyküyü ilk olarak pandeminin başlarında düzenlediğimiz bir Uykudan Önce Sesler programında katılımcılarla birlikte seslendirmiştik. Dört duvar arasında artan sıkışmışlıkta, Akpınar'ın rehberliğinde yaptığımız bir göl gezisiyle bir nebze olsun nefes almıştık. Nefes almamızda, öyküdeki canlı betimlemeler, yazarın bizi adım adım ilerleten anlatımı kadar etkili bir şey daha varsa o da birlikte olma hissiydi. Her akşam saat 22.00'de bir araya gelebileceğimiz bir grubun olması, yalnızca seslerimizle de bir arada olabilmek, yüzünü görmediğimiz kişiler arasında da güvende hissedebilmiş olmak... Sınırlar olsa da bir olup aşmanın mümkün olduğunu bir kez daha gördüğümüz günlerden kalan öykü, şimdi sizlerle. Hayal gücünün sınırlarında gezinen bu öykünün ve Simge Kızıltan'ın sesinin hayal kurma saatinizde size iyi bir eşlikçi olmasını diliyoruz. Aylı Göl Nerede, Ses Olsun'da!

Mine Söğüt'ün YKY'den çıkan Deli Kadın Hikayeleri kitabından bir öyküyle karşınızdayız: Veda Töreni. "Bir yılana sarılıp uyuduğum o ilk gece/ Kasıklarımda çözüldü binlerce bilmece/ Vahşi bir at gibisin dedi bana/ Saçlarımın arasına dolanan kırmızı cüce/ Korkuyoruz ikimiz de/ Ya yılan uyanırsa/ Ya yılan uyanırsa/ Ya yılan uyanırsa" dizeleri geliyor kitapta, bu öyküden hemen önce.  Kadın olmanın zor hallerini tedirginlikle okuduğunuz bu kitapta, delilikleri ve Söğüt'ün altını ince ince çizdiği delirme biçimleriyle ortaklaşmış bir sürü kadın karakterle tanışıyorsunuz. İçinde bulundukları toplumda yaşadıkları baskı, sıkışmışlık, reddedilmeyle, kimi zaman şiddet ve istismarla, yaşamın kıyısına getirilmiş kadınların yaşama tutunması, yaşamdan kopması, dünyaya haykırışlarına tanık oluyorsunuz. Bunlar arasında; herkesin bildiği sebeplerden, herkesin beklediği bir sona ilerleyen bir kadının kendi için hazırladığı pek özenli töreni konu alan bir öykü; Veda Töreni. Şimdi, Ses Olsun'da.  Kadınların, kendilerini gerçekleştirmesinin bedelinin ölüm olmadığı bir dünya ümidiyle paylaşıyoruz. 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nü de bu vesileyle kutluyoruz!

Yalçın Tosun, öykülerinde bugünün ya da geçmişin en giz taraflarını, duygularını bizimle paylaşıyor. Okur bazen bir şiddetin, bazen bir öfkenin ortasında kalıyor.  Öyküde, bir çocuğun, arkadaş olamadığı birine doğum gününde hediye vererek onu utandırma planını takip ediyoruz. Sonrasında aynada kendiyle karşılaştığı o çarpıcı ana tanıklık ediyoruz: 'Çok sevdiği bir şeyi kaybetmiş ya da hiç bulamamış insanlar gibi'. 'Masumiyet', ismiyle müsemma bir öykü; okur öykünün her iki kanadında.  Yalçın Tosun'un Masumiyet isimli öyküsü, Ses Olsun'da.