Listen Now

Wielu mężczyzn zmaga się ze skutkami zamknięcia w społeczno-kulturowych rolach i stereotypach związanych z męskością. Okazywanie przez nich emocji odbierane jest jako słabość i podlega krytyce. A potrzebuje tego każda osoba - niebinarna, kobieta czy mężczyzna. W odpowiedzi na toksyczną wizję męskości członkowie Grupy Performatywnej Chłopaki postanowili szerzyć ideę okazywania czułości wśród mężczyzn. Działalność grupy jest bardzo wszechstronna. Porozmawialiśmy o tym z dwoma przedstawicielami GPCh, Tomaszem Grabowskim i Tomaszem Gromadką. Odcinek nagrany 6 kwietnia 2022 poprowadził Jakub Piasecki, przygotowała Anna Krasnodębska, a zrealizował Bartek Rogowski.

W trudnych sytuacjach odczuwamy strach, z którego płynie siła do działania. Co zrobić, gdy nas lub bliską osobą ogarnia lęk i nieracjonalna panika? O pomaganiu sobie i innym w sytuacjach kryzysu emocjonalnego rozmawiamy z psycholożką Martą Piotrowską. Odcinek nagrany 26 marca 2022 poprowadziła Anna Krasnodębska, przygotował Mateusz Pigoń, a zrealizowała Katka Mazurczak.

Działalność związkowa w Polsce odżywa, co widać było podczas mobilizacji i protestach w zakładach Amazona i Solarisa. Co ważne zaangażowanie widać nie tylko ze strony weteranów związkowych, ale również nowego pokolenia. Gabe i Dominik opowiadają o swojej działalności w Warszawskim Kole Młodych Inicjatywy Pracowniczej. Dzielą się analizą trudności w prawie regulującym związki zawodowe i przybliżają najnowsze inicjatywy, m.in. kampanię „Studia Bez Pustego Portfela”. Odcinek nagrany 21 lutego 2022 poprowadziła Joanna Kotkowska-Pyzel, przygotowała Ewa Pospieszyńska, a zrealizował Robert Gańko.

Dźwięki ich bębnów przyciągają uwagę przechodniów, rozgrzewają i dodają otuchy uczestnikom i uczestniczkom demonstracji. Na ich wsparcie mogą liczyć związkowcy walczący o prawa pracowników, uczestniczki i uczestnicy strajków klimatycznych, parad równości i Czarnych Marszów. Z Marią i Anią, członkiniami Samby Warszawski Rumor, rozmawiamy o muzyce, aktywizmie i zgadzamy się z wnioskiem Ani, że „demonstracja z Sambą jest lepsza, niż demonstracja bez Samby”. Odcinek nagrany 2 lutego 2022 poprowadziła Joanna Kotkowska-Pyzel, przygotował Mateusz Pigoń, a zrealizowała Katka Mazurczak.

Ciągle słyszymy o panoszącym się w Europie i na świecie populizmie. Czym on właściwie jest i czy jest on zjawiskiem nowym? Czy powinniśmy z nim walczyć czy raczej oswoić i korzystać z niego, aby zmieniać państwo na lepsze? O ciemnych i jasnych stronach populizmu opowie dr Bartosz Rydliński – współzałożyciel Centrum Ignacego Daszyńskiego. Odcinek nagrany 20 stycznia 2022 poprowadził Sławek Cygler, przygotowała Magda Gromniak-Shi, a zrealizował Robert Gańko.

Według Dariusza Paczkowskiego street art jest sztuką egalitarną i każdy może być twórcą ulicznym - jak sam twierdzi „punktem wyjścia jest zawsze człowiek”. Za nazwą jego projektu 3FALA kryje się przesłanie o potrzebie ewolucji i nieustannym zmienianiu się świata. Trzecia Fala ma inspirować do działania i nieść pomoc. W rozmowie z aktywistą dowiemy się, jak można przełamywać stereotypy oraz konfrontować ludzi z ważnymi problemami świata codziennego poprzez sztukę zaangażowaną społecznie. Odcinek nagrany 12 stycznia 2022 poprowadził Jakub Piasecki, przygotowała Anna Krasnodębska, a zrealizowała Katka Mazurczak.

Jak postrzegają świat, odczuwają emocje i uczą się relacji z innymi ludźmi osoby na spektrum autyzmu? O ich szczególnych potrzebach i relacjach z neurotypową większością społeczeństwa rozmawiamy z Anitą Wojtkiewicz, autystką, psycholożką pracującą z osobami za spektrum autyzmu i autorką bloga „Psycholog na spektrum”. Odcinek nagrany 20 grudnia poprowadziła Lex Juszczakiewicz, przygotował Mateusz Pigoń, a zrealizowała Katka Mazurczak.

Mało kto ma pozytywne skojarzenia ze skrótem „SOR”. Zazwyczaj Szpitalne Oddziały Ratunkowe kojarzą się ze stresem, wielogodzinnym czekaniem i wrażeniem, że nikt nie chce się zająć pacjentem. A jak to miejsce wygląda z punktu widzenia pracowników? Dla personelu medycznego często to jeden z kilku etatów, a pasję do zawodu i chęć niesienia pomocy trudno utrzymać w źle zorganizowanym systemie. O kulisach pracy na SOR-ze opowiada Mateusz Sieradzan znany w mediach społecznościowych jako Pan Pielęgniarka. Odcinek nagrany 21 października poprowadził Sławek Cygler, przygotowała Magda Gromniak-Shi, a zrealizowali Mateusz Pigoń i Robert Gańko.

W lipcu tego roku rząd przedstawił projekt uchwały o przyjęciu dokumentu "Polityka migracyjna Polski". Projekt nie odpowiada jednak na prawdziwe potrzeby osób imigranckich i uchodźczych. Takie zdanie wyraziła m.in. Fundacja Ocalenie w piśmie do ​​Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Autorką tej opinii była Anna Chmielewska – koordynatorka Centrum Pomocy Cudzoziemcom w Warszawie, którą zaprosiliśmy do rozmowy, by dowiedzieć się, jak obecnie wygląda i jaka powinna być polityka migracyjna Polski. Odcinek nagrany 26 listopada 2021 poprowadził Jakub Piasecki, przygotowała Anna Krasnodębska, a zrealizowała Katka Mazurczak.

Pandemia pokazała, że niektóre zawody, takie jak kasjerka czy operator śmieciarki, są niezbędne, a z kolei bez istnienia innych społeczność może się obyć. W tym odcinku Odsłuchu społecznego rozmawiamy o poczuciu sensu wykonywanej pracy wśród różnych grup zawodowych i o tym, jak pandemia wpłynęła na styl pracy oraz oczekiwania wobec niej. O tym wszystkim opowiada Bartłomiej Brach - antropolog organizacji i doradca biznesowy, a także wykładowca na Uniwersytecie Warszawskim. Odcinek nagrany 14 października 2021 poprowadził Sławek Cygler, przygotowała Magda Gromniak-Shi, a zrealizował Robert Gańko.

Ponad rok temu, 22 października 2020 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł o niekonstytucyjności przepisu dopuszczającego aborcję w przypadku dużego prawdopodobieństwa ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu. W odpowiedzi Federacja na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny zorganizowała akcję Skarga Kobiet, zachęcającą osoby dotknięte zmianą prawa do składania formalnej skargi do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu (ETPC). Z prawniczkami Kamilą Ferenc i Agatą Bzdyń rozmawiamy o prawach człowieka do posiadania rodziny, konstytucyjności wyroku i prawnej odpowiedzi na łamanie praw Polek. Odcinek nagrany 9 listopada 2021 poprowadziła Joanna Kotkowska-Pyzel, przygotowała Aleksandra Juszczakiewicz, a realizowali Robert Gańko i Katka Mazurczak.

Kiedy znajoma osoba zawiadamia nas o utracie kogoś bliskiego, często nie wiemy jak zareagować. Nic dziwnego, w końcu przez większość naszego życia staramy się unikać rozmów o śmierci, jako tematu kłopotliwego i wprawiającego w konsternację. Pomimo że każdy z nas obejrzał zapewne kilka tysięcy morderstw na ekranie telewizora czy komputera, zjawisko śmierci w realnym świecie coraz bardziej nas przeraża. O tym dlaczego tak się dzieje i co możemy z tym zrobić opowie Anja Franczak – towarzyszka w żałobie i założycielka Instytutu Dobrej Śmierci. Odcinek nagrany 25 października 2021 poprowadził Sławek Cygler, przygotowała Magda Gromniak-Shi, a zrealizował Robert Gańko.

Czy mniejsze miasta mają mniejsze problemy? Aby odpowiedzieć na to pytanie, dziennikarz i reporter Marek Szymaniak wyruszył w podróż do kilkudziesięciu polskich miast, które według raportu Społecznej Akademii Nauk znajdują się na granicy społeczno-ekonomicznej zapaści. Efektem tej pracy jest książka „Zapaść. Reportaże z mniejszych miast” (2021). W naszej rozmowie autor przybliża historie bohaterów i bohaterek książki — osób mieszkających w małych miastach, które codziennie mierzą się z efektami wieloletnich zaniedbań. Jak czuje się rodząca kobieta ze świadomością, że najbliższy szpital znajduje się 50 km od jej domu? Dlaczego marnuje się potencjał młodych osób, nie dając szansy na rozwój w rodzinnych stronach i zmuszając do wyjazdu za granicę? Dlaczego tak trudne jest kupienie własnego mieszkania? I wreszcie — czy warto protestować przeciwko temu wszystkiemu? Odcinek nagrany 12 października 2021 poprowadził Jakub Piasecki, przygotowała Anna Krasnodębska, a zrealizowali Mateusz Pigoń i Katka Mazurczak.

Osoby, które pracują seksualnie, robią to, by utrzymać siebie i swoje rodziny. By zapewnić sobie podstawowe potrzeby i przetrwać w systemie pracy najemnej. Ich praca z klientami, w klubach czy w internecie wymaga wysiłku i konkretnych umiejętności. A jednak prawo w Polsce i w wielu innych krajach stygmatyzuje pracę seksualną na różne sposoby. Aleksandra Kluczyk opowiada o tym, co kryje się za pojęciem pracy seksualnej, a także o tym, jak wyglądają realia tej pracy w Polsce. Jakich praw brakuje osobom pracującym seksualnie i jak państwo poprzez sankcje bardziej szkodzi niż pomaga sytuacji takich osób. Odcinek nagrany 28 września 2021 przygotowała i poprowadziła Anna Roszman, a zrealizowała Katka Mazurczak.

Sądownictwo w Polsce działa dzięki mrówczej, niewidzialnej i niedocenianej pracy asystentek, sekretarzy i protokolantek. Ich pensje zostały zamrożone ponad dekadę temu, a osoby pracujące w tym sektorze nie mają prawa do strajku i obowiązują je absurdalne zasady rozliczania nadgodzin. Dlatego we wrześniu przez Warszawę przeszedł marsz pracowników i pracownic sądów i prokuratur, a pod Kancelarią Prezesa Rady Ministrów, tuż obok „białego miasteczka”, powstało „czerwone miasteczko”. Działaczki związkowe — asystentka sędziowska Urszula Łobodzińska oraz starsza sekretarz sądowa Agata Szymańska — opowiadają o warunkach pracy w polskich sądach i postulatach trwającego protestu. Odcinek nagrany 28 września 2021 poprowadziła Joanna Kotkowska-Pyzel, przygotowała Anna Roszman, a zrealizował Robert Gańko.

Od starożytnego Rzymu po współczesny Turkmenistan, od Białorusi po Ugandę — większość osób przez znaczną część historii żyła pod rządami dyktatorów. Co zagraża współcześnie wolnościowym rządom i co mogą robić obywatele i obywatelki, aby walczyć o demokrację? O dawnych i współczesnych dyktaturach rozmawiamy z Miłoszem Szymańskim — absolwentem Akademii Morskiej w Szczecinie, Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza i Polskiej Szkoły Reportażu. Jest podróżnikiem i autorem podkastów „Lekcji Historii” oraz „Za Rubieżą” poświęconych historii świata i polityce międzynarodowej. Odcinek nagrany 12 lipca 2021 poprowadził Jo Ash Gierzyńskx, przygotował Mateusz Pigoń, a zrealizował Bartek Rogowski.

Jakie są codzienne doświadczenia Polek i Polaków pochodzenia afrykańskiego? Czym są społeczne przywileje? Jak rasizm jest zakorzeniony w naszym języku i kulturze? W odcinku rozmawiamy o książce „Rasizm po polsku” z Bumim Philipsem, jej współautorem i współzałożycielem Stowarzyszenia Polaków Pochodzenia Afrykańskiego. Odcinek nagrany 17 września 2021 poprowadziła i przygotowała Anna Roszman, a zrealizowali Katka Mazurczak i Jan Sikorski.

W Polsce uzwiązkowienie pracownicze sięga kilkunastu procent. W krajach północnej i zachodniej Europy wskaźnik ten wynosi kilkadziesiąt, a w Islandii jest to aż 90 procent. Dlaczego tak mało polskich pracowników i pracownic zapisuje się do związków zawodowych? Wynika to z nieskutecznej komunikacji, braku edukacji czy stereotypów? Jak współcześnie działają związki zawodowe? Jak przystąpić do takiej organizacji? Dlaczego taką przynależność należy traktować jak rodzaj ubezpieczenia? O swojej działalności i szykowanym strajku w jednym z dużych zakładów pracy na południu Polski opowiedzieli Mirosław Grzybek — przewodniczący Federacji Związków Zawodowych Metalowców i Hutników w Polsce oraz Krzysztof Laszczak — przewodniczący NSZZ Pracowników Organizacja Międzyzakładowa FCA Poland S.A. i Spółek w Bielsku-Białej. Odcinek nagrany 16 lipca 2021 roku poprowadziła Joanna Kotkowska-Pyzel, przygotowała Anna Roszman, a zrealizowali Jan Sikorski i Mateusz Dobrowolski.

W marcu 2019 roku przyjęta została pierwsza tzw. deklaracja anty-LGBT. Dzięki twórcom „Atlasu Nienawiści” wiemy, że podobny dokument ogłosiło niemal 100 samorządów. Tym samym deklaracja została uchwalona na 1/3 obszaru Polski. O konsekwencjach tych dyskryminacyjnych działań dla milionów Polek i Polaków oraz krajowych i europejskich skutkach rozmawiamy z częścią zespołu przygotowującego mapę — Kamilem Maczugą i Pawłem Prenetą. Odcinek nagrany 19 sierpnia 2021 poprowadził Jo Ash Gierzyńskx, przygotował Mateusz Pigoń, a zrealizował Bartek Rogowski.

Podwójna księgowość, generowanie sztucznego przychodu, narastające długi wobec urzędów skarbowych i niejasne zasady oceny. Z tym mierzą się franczyzobiorcy i franczyzobiorczynie wielkich sieci handlowych w Polsce. Jak walczyć o sprawiedliwość, gdy szanse i możliwości stron sporu są tak nierówne? O tym, jak wielkie sieci handlowe wyzyskują franczyzobiorców i wykorzystują luki w prawie, opowiadają Agnieszka Nowak i Anna Mendrok z zarządu Stowarzyszenia Ajentów i Franczyzobiorców. Odcinek nagrany 24 lipca 2021 poprowadziła Joanna Kotkowska-Pyzel, przygotowała Anna Roszman, a zrealizował Robert Gańko.