Listen Now

Tematem odcinka są komputery kwantowe. O ich potencjale i szansach, jakie tworzy technologia opowiada Paweł Gora (MIMUW), prezes Fundacji Quantum AI, który odpowiada na na pytania dr Justyny Pokojskiej: → Czym są komputery kwantowe i na czym opiera się ich przewaga nad dotychczas znanymi technologiami? → Czy używanie technologii kwantowych jest zawsze legalne? Co z kwestią łamania szyfrów bankowych? → Dlaczego dopiero dziś technologia kwantowa i maszyny bazujące na jej możliwościach święcą triumfy? → Do czego przydają się komputery kwantowe? → Jakie są ograniczenia technologii kwantowej? Czy w przyszłości każde gospodarstwo domowe będzie posiadało osobisty komputer kwantowy?

W odcinku wracamy do tematu transformacji cyfrowej w edukacji oraz badań dotyczących zdalnej edukacji w szkolnictwie wyższym. Praktyczną wiedzą w temacie efektywnych sposobów kształcenia dzieli się dr Przemysław Kusztelak (WNE UW), który odpowiada na na pytania dr Justyny Pokojskiej: → Czy można powiedzieć, że w dobie COVID-19 na uczelniach wreszcie wydarzył  się - tak wyczekiwany - przełom technologiczny? → Jak w kontekście badań wygląda(ła) rewolucja cyfrowa w dydaktyce szkoły wyższej? → Które techniki zdalnej edukacji okazały się strzałem w dziesiątkę? → Jak mierzyć efektywność kursów i jak sprawdzić, które z nich są najlepiej odbierane? → Czy wnioski z badań można przenieść na inne formy kształcenia? → Co czeka edukację akademicką - czy zajęcia stacjonarne jeszcze powrócą na uczelnie? Czy wręcz przeciwnie - e-learning i kursy zdalne zostaną  inkorporowane jako podstawowe formy kształcenia? → Czy rok zajęć zdalnych to dla doświadczonego w e-learningu dydaktyka kwintesencja edukacji czy wręcz przeciwnie?

Tematem odcinka jest minimalizm oraz trendy konsumenckie, które zweryfikowała, innym razem wzmocniła, pandemia. Wiedzą ekspercką i wynikami badania minimalistek dzieli się Weronika Przecherska, analityczka DELab UW i doktorantka na Wydziale Socjologii UW,  odpowiadając na pytania dr Justyny Pokojskiej: → Czy nowe technologie są katalizatorem postaw minimalistycznych? → Czy spadek obrotu towarów luksusowych, z którym mamy do czynienia w pandemii, wieszczy koniec konsumpcjonizmu? → Do czego minimalistki wykorzystują sieć i czy nie bardziej uczciwie byłoby porzucić aktywność w sieci i żyć w pełni offline? → Czym jest kokoniarstwo i neonomadyzm? Dlaczego ich popularność rośnie właśnie teraz? → Czy internet wciąż jeszcze ma potencjał, by zmieniać ludzi na lepsze? Co stanowi o tej sile lub gdzie jej szukać? → Co według wyników badania okazało się najcenniejszą wartością w czasie pandemii?

Tematem odcinka są badania dotyczące zdalnej edukacji w czasie pandemii. Wiedzą ekspercką i wnioskami z raportu "Nauczanie zdalne. Oswojenie (nie)znanego" dzieli się dr Joanna Mazur, analityczka DELab UW, odpowiadając na pytania dr Justyny Pokojskiej: → Jak dziś, po niemal roku od przejścia w tryb zdalny, wygląda edukacja? → Co okazało się być najbardziej efektywną formą nauczania? → Od czego zależy sukces zdalnego nauczania? Jakich wskazówek dostarczają poddane analizie dane? → Czy edukacja zdalna faktycznie niesie za sobą wyrównanie szans? Czy (i jakie) nierówności wytwarza? → Czy personalizacja w nauczaniu to szansa czy zagrożenie dla nauczania, jakie znamy i współczesnych akademików?

Tematem odcinka jest prywatność w sieci oraz cena, jaką musimy za nią zapłacić. Wiedzą ekspercką i wynikami swoich badań dzieli się Michał Paliński, analityk DELab UW i doktorant WNE UW, odpowiadając na pytania dr Justyny Pokojskiej: → Skąd biorą się różnice w wynikach badań, dotyczących postrzegania kontroli nad danymi przez Polaków i Europejczyków? Czy Polacy są wciąż mało świadomi tego, co dzieje się z danymi? → Ile warte są nasze dane osobowe - czy da się to policzyć? Które dane są najcenniejsze? → Czy jesteśmy skłonni "handlować" naszymi danymi? Na co jesteśmy najbardziej skłonni je wymienić? → W jaki sposób nasze danej są monetyzowane? Kto na nich zarabia? → Skąd biorą się sprzeczności między deklaracjami (nie chcemy udostępniać swoich danych w sieci) a postawami (nie czytamy polityk prywatności)?

Tematem odcinka jest bezpieczeństwo danych osobowych w obliczu działań cyfrowych gigantów. Ekspertką odcinka jest dr Iga Małobęcka-Szwast (WPiA UW), która odpowiada na pytania dr Justyny Pokojskiej: → Czy zwykły użytkownik ma przestrzeń i narzędzia, by przeciwstawić się cyfrowym gigantom? → W jaki sposób platformy „wyzyskują" swoich klientów/konsumentów i jak się możemy przed tym chronić? → Czy czytanie i analizowanie regulaminów pisanych "drobnym drukiem" może nas uratować? Co możemy zrobić, gdy widzimy kontrowersyjny zapis? → Kto chroni prawa i dane konsumentów w sieci? Do kogo możemy się zwrócić, gdy mamy obawy odnośnie bezpieczeństwa transakcji czy operowania naszymi danymi na portalach? → Czy są przykłady działań, w którym dochodzenie swoich praw wobec Big Tech zakończyło się sukcesem? → W jaki sposób cyfrowi giganci chronią się przed ewentualnymi zarzutami użytkowników o ochronę danych osobowych i naruszenie praw?

Ekspertem odcinka jest Tomasz Szymański (CWiD UW), który opowiada o kreatywnych przedsięwzięciach, organizowanych na Uniwersytecie Warszawskim, w szczególności międzynarodowym hackathonie EduHack 2021. Przy okazji odpowiada na pytania dr Justyny Pokojskiej o to: → Jakie zmiany w nauczaniu i w samej organizacji uczelni są efektem pierwszej fali pandemii? → Jaka jest rola szkolnictwa wyższego w systemie edukacji w czasie koronakryzysu? → Czy uniwersytet może być remedium na rozmaite bolączki i problemy w czasie pandemii?

Tematem  odcinka jest przyjęty przez Unię Europejską program "Cyfrowa Europa", który przewiduje niebagatelną kwotę 7,5 mld euro na cyfryzację w państwach członkowskich. Wiedzą  ekspercką w tym  zakresie dzieli się dr hab. Magdalena Słok-Wódkowska  {DELab UW | WPiA UW), który odpowiada na pytania dr Justyny Pokojskiej o to: → Dlaczego dopiero teraz UE wygospodarowała środki na cyfryzacji? Czy to aby nie poniewczasie? → Kto  skorzysta na tych programach? Czy bezpośrednio odbiorcą tych miliardów  będą użytkownicy/obywatele, czy to znów się rozbije na poziomie  strategii i działań na szczeblu międzynarodowym? → Jakie konkretne działania mogą zostać sfinansowane przez program "Cyfrowa Europa"? → Dlaczego dla UE tak ważna jest transformacja cyfrowa? Po co tak duże nakłady na digitalizację krajów? Jaki interes ma w tym UE? → W jako sposób można ubiegać się o te pieniądze, czy każdy - kto ma pomysł - może zgłosić swój projekt?

Specjalny odcinek, w którym członkowie zespołu DELab UW składają (momentami futurystyczne, momentami eteryczne, ale jak zawsze przenikliwie trafne) życzenia oraz mówią, czego oczekują od nadchodzącego roku. Czego życzy nam w kontekście "tej porażki, jaką jest 2020" Łukasz Jonak? Czego, oprócz wyprowadzki z pracy, pragnęłaby dla nas wszystkich dr Anna Nicińska (pozdrawiamy panią Alicję)? Jakich cudów technologicznych w "dwadzieścia-dwadzieścia jeden" życzy nam Kristóf Gyódi? Spełnienia jakich prognoz oczekuje Joanna Mazur, a jakiej pracy życzy nam w 2021 roku dr Maciej Wilamowski? Twórcze osamotnienie, tak potrzebne naukowcom, w nadmiarze nie jest dobre - czego zatem życzy nam Weronika Przecherska? Rzeczy wielkie, wspaniałe i nieprawdopodobne w sektorze nauki? Kiedy usłyszycie czego naukowcom życzy prof. Renata Włoch, z pewnością krzykniecie "wow!", a na samą myśl o wizji cyfrowej Europy autorstwa dr hab. Magdaleny Słok-Wódkowskiej i Michała Palińskiego zapragniecie odbyć już dziś podróż w przyszłość. 

Tematem  odcinka są dane. Co wie o nas nasze państwo, jakie dane dotyczące aktywności obywateli zbiera administracja publiczna, a przede wszystkim - co z nimi robi i jak radzi sobie z ich przetwarzaniem i przechowywaniem?. Wiedzą ekspercką i wnioskami z własnych badań dzieli się Weronika Przecherska, analityczka DELab UW i  doktorantka z WS UW, która odpowiada na pytania dr Justyny  Pokojskiej o  to: → Czy dane państwowe to tylko te dane, które zostawiamy w formularzach urzędowych? Skąd jeszcze państwo czerpie informacje o swoich obywatelach? → W jaki sposób wykorzystuje się różnorodne dane, pochodzące np. z kart lojalnościowych, wyszukiwarek czy mediów społecznościowych? → Jak z rosnącym wyzwaniem datafikacyjnym  radzą sobie poszczególne państwa - Estonia, Niemcy i Polska? → Z jakimi wyzwaniami muszą się mierzyć państwa w kontekście big data? → Czy dane generowane przez sektor służby zdrowia (która z założenie ma o nas wszystkie możliwe dane) mogą być podatne na nadużycia? → Jakie jeszcze niebezpieczeństwa czyhają na nasze dane i jak radzą z tym sobie państwa? → Jak muszą zmienić się obywatele, żeby móc żyć w zdatafikowanym państwie?

Tematem  odcinka są wyzwania, jakie tworzy proces starzenia się społeczeństwa. Wiedzą ekspercką i wnioskami z międzynarodowych projektów badawczych dzieli się dr Anna Nicińska, analityczka DELab UW i ekonomistka z WNE UW, która odpowiada na pytania dr Justyny  Pokojskiej o to: → Co robią seniorzy w sieci? → Jak rosnąca grupa konsumentów, tzw. "silver generation" wpływa na dzisiejszy rynek i oferowane towary i usługi - czy już dziś mamy do czynienia z ofertami skrojonymi pod seniorów? → Jakie są największe wyzwania związane ze starzeniem się społeczeństw? → Jakie skutki dla pracowników 55+ niesie automatyzacja pracy? → Jak wygląda sytuacja polskich seniorów na tle innych krajów?

Tematem odcinka jest metoda foresightowa. Wiedzą ekspercką i praktycznym doświadczeniem w zakresie tej wizjonerskiej metody dzieli się prof. Wojciech Dziemianowicz (WGiSR UW), koordynator merytoryczny specjalizacji Foresight UW, który odpowiada na pytania dr Justyny Pokojskiej o to: → Czym właściwie jest foresight? → Skąd pomysł, by na UW uczyć foresightu? Czym będą zajmowali się studenci po ukończeniu dwuletnich studiów z foresightu? → Na czym polega "społeczne" tworzenie przyszłości? Jakich narzędzi i metod się do tego używa? → Czym ujęcie foresightowe różni się od "tradycyjnego" planowania przestrzeni? → Jakie przykłady konkretnych scenariuszy przygotowanych metodą foresightu możemy dostrzec w polskich miastach? → Jakie są efekty podejścia foresightowego i po czym poznać, że to nie zwykłe planowanie a "wizjonerstwo"?

Tematem odcinka jest technologia blockchain. Wiedzą ekspercką i  wynikami badań w zakresie technologii popularyzowanej jako najbardziej demokratyczna, dzieli się Łukasz Jonak (DELab UW | WS UW),  kierownik projektu "Maszyna Społeczna", który  odpowiada na pytania dr Justyny Pokojskiej o to: → Na czym polega technologia blockchain? → Jakie korzyści, poza ideą "wspólnotowości" płyną z blockchainu dla użytkowników? → Czym są bitcoiny i skąd się je bierze? Kto je „wytwarza” i nadaje im „wartość”? → Czy z pomocą bitcoinów można płacić za towary i usługi? Czy jest to nowa forma waluty i jakie daje nam korzyści? → Czy w związku z pojawieniem się kryptowalut obserwujemy trend odejścia od "tradycyjnego" pieniądza? → Jak to na rozwój blockchainu i rynku bitcoinów wpłynęła pandemia COVID-19 i zwrot ku e-płatnościom? → Gdzie w polityce publicznej i zarządzaniu można wykorzystać technologię blockchain?

 Tematem  odcinka są fintechy i rewolucja w sektorze finansów. Wiedzą ekspercką i wynikami badań rynków finansowych dzieli się dr Katarzyna Niewińska, kierowniczka FinTech Executive Program na Wydziale Zarządzania UW, która odpowiada na pytania dr Justyny Pokojskiej o to: → Czy rozwój fintechów powoduje, że tradycyjne banki powinny czuć się zagrożone? → Co jest w fintechach tak kuszącego, że coraz mniej transakcji wykonujemy przez banki, a coraz częściej klikamy (nawet nieświadomie) w linki do platform płatnościowych? → W którą stronę będzie zmierzał rozwój fintechów? → Czy pandemia w widoczny sposób wpłynęła na kondycję rynku finansowego? → Jak wygląda polski rynek fintechów? Czy poza lokalnym BlueMedia czy Allegro Pay są inne polskie platformy, które zawojowały świat? → Jakie trudności mogą się pojawić w związku z szybkim rozwojem fintechów - z czym muszą się mierzyć zarówno decydenci, jak i sami użytkownicy?

Tematem odcinka są umowy handlowe, regulujące sferę e-commerce. Wiedzą ekspercką w tym  zakresie dzieli się dr hab. Magdalena Słok-Wódkowska {DELab UW | WPiA UW), który odpowiada na pytania dr Justyny Pokojskiej o  to: → Jakie są prawne i ekonomiczne źródła różnic w cenach tych samych produktów, a momentami - braku możliwości zakupu produktu w danym regionie? → Co i kto stoi za naszymi zakupami online? Jakie kwestie i umowy muszą zostać uregulowane, żebyśmy mogli swobodnie korzystać z e-commerce? → Jakie instytucje regulują międzynarodowy handel? Jak przebiega ten  proces? Czy to spotkania ważnych panów pod flagami, czy naturalny,  niemal codzienny proces regulowania pewnych sfer współpracy? → Co utrudnia (lub wręcz uniemożliwia) nam zakup towarów i jakie są prawne źródła tych ograniczeń? → Jakie regulacje dotyczą dostępu do danych publicznych? → Jak kwestia ograniczeń przesyłu danych wygląda w przypadku cyfrowych gigantów? Czy możliwe jest nałożenie na nie ceł i podatków, związanych z przesyłem danych?

Tematem  odcinka są efektywne metody nauczania i zdobywania kompetencji. Wiedzą ekspercką w tym  zakresie dzieli się dr Tomasz Gajderowicz {WNE UW | Fundacja Evidence Institute)  który odpowiada na pytania dr Justyny Pokojskiej o  to: → Które kompetencje zdezaktualizowały się przez ostanie kilkanaście lat? → Jakie zmiany w programie edukacji są nam dziś potrzebne? → Co zrobić, aby w dobie COVID-19 uczniowie mogli efektywnie uczyć się zdalnie? → Czego należałoby dziś uczyć młodych Polaków, żeby byli konkurencyjni na rynku pracy? → W jaki sposób zmieniać system edukacji, aby nie dopuścić do rozwinięcia się tzw. "useless class" - ludzi, którzy w świecie robotów nie będą już potrzebni? → Jaka jest dziś rola uczelni w wyposażaniu młodych ludzi w odpowiednie kompetencje? 

Tematem  odcinka są autonomiczne pojazdy (AV). Wiedzą ekspercką w tym zakresie dzieli się Paweł Gora (MIM UW), prezes Fundacji Quantum AI, który odpowiada na pytania dr Justyny Pokojskiej o  to: → Co jest największą przeszkodą dla rozwoju i komercjalizacji bezzałogowych samochodów? → Jak daleka jest przyszłość tego typu aut? → Czy sam skorzystałby z usług autonomicznej taksów, gdyba taka przyjechała pod jego dom? → Co wciąż pozostaje trudnością dla autonomicznych pojazdów? → Co w przypadku odpowiedzialności za kolizje i wypadki, gdy sprawcą jest AI? → Czy z pomocą autonomicznych pojazdów można zoptymalizować ruch drogowy?

Tematem odcinka jest sztuczna inteligencja (AI) oraz automatyczne procesy decyzyjne. Wiedzą ekspercką w tym zakresie dzieli się Joanna Mazur (DELab UW | WPiA UW), która odpowiada na pytania dr Justyny Pokojskiej o to: → jakie konsekwencje niosą za sobą systemy oparte na automatycznych procesach decyzyjnych? → czy wypaczenia i skutki uboczne wpisane są w działanie automatycznych procesów decyzyjnych? → w sektorze prywatnym korzystają z nich firmy ubezpieczeniowe oraz banki, oceniając m.in. zdolność kredytową – jak zastosowanie algorytmów wygląda w sferze publicznej? → gdzie człowieka zastępują już maszyny w procesach podejmowania decyzji? → czy tego typu podejmowanie decyzji jest bezpieczne i bezstronne? → czy automatycznie podejmowane decyzje mogą stać się elementem obowiązującego prawa?

Tematem odcinka jest internet rzeczy (IoT). Ekspertem jest dr Sebastian Szymański (Artes Liberales UW), który odpowiada na pytania dr Justyny Pokojskiej o to: → czy obserwowany od dłuższego czasu wzrost popularności urządzeń z obszaru IoT to moda na bycie smart, czy realna zmiana jakości życia ich użytkowników? → po co nam roboty w domu i na czym polega inteligencja przedmiotów codziennego użytku? → jakie korzyści dla społeczeństwa płyną z rozwoju internetu rzeczy? → gdzie przebiega granica samouczenia się maszyn – czy pewnego dnia smart-urządzania pokonają nas swoją inteligencją? Co, jeśli pewnego dnia ziszczą się dystopijne scenariusze i zaczną żyć własnym życiem? → czy trzeba ufać urządzeniom z obszaru IoT, by z nich korzystać?

Tematem odcinka są dane osobowe. Ekspertką jest Joanna Mazur (DELab UW | WPiA UW), która odpowiada na pytania dr Justyny Pokojskiej  (DELab UW | IS UW) o to: ➡️ Czym są dane osobowe? Czy to tylko imię i nazwisko i gdzie ewentualnie można takie dane zostawić/zgubić, dzieląc się naszą prywatnością w sieci? ➡️ Czy nasze dane osobowe są dziś bezpieczne - innymi słowy czy i kto nad nimi czuwa na poziomie krajowym i międzynarodowym? ➡️ Co z naszymi danymi wolno robić (i komu), a czego nie - jakie działania na danych osobowych są zakazane? Na co wyrażamy zgodę podając nasze dane na portalach internetowych? ➡️ Czy jest to jakkolwiek powiązane z RODO? Czy to nie RODO miało zabezpieczyć nasze dane? ➡️ Co z tego wszystkiego wynika dla każdego z nas - czy UE strzeże naszej prywatności w sieci, czy właśnie nie? Czy możemy czuć się bezpieczniej, czy musimy jeszcze ostrożniej podchodzić do zostawiania danych gdziekolwiek?