Listen Now

Bilgi mi sayar?’ın ilk konuklu bölümünde konuğum Sezen Kaya Sağın 💕👏🥳 Kendisiyle Python ile başlayan yolculuğundan, Edinburgh Üniversitesinde tamamladığı Bilişsel Nöropsikoloji Yüksek Lisansı süresince kullandığı MatLab ve R gibi araçlara, istatistiksel veri analizinden, astronomiden, çipsetlerden, Japonca ve Çinceye kadar her telden konuştuğumuz harika bir bölüm kaydettik. Bir Psikolog Neden Kodlar? yazısı ilk önce Bilgi mi sayar? üzerinde ortaya çıktı.

32-bit bilgisayar sistemlerinin sayma limitinden dolayı takvimleri maksimum 19 Ocak 2038 gününü temsil edebilmekte, bu durum 2038 yılı problemi olarak geçen bir zaman biçimlendirme hatasına yol açmakta. Bu bölümde bu hatanın nedenlerinden, yol açabileceği olası sorunlardan ve muhtemel çözümlerinden bahsediyorum. Zamanın Sonu yazısı ilk önce Bilgi mi sayar? üzerinde ortaya çıktı.

Bir kaç yıl önce Spotify kullanıcıları “Karışık Çal” özelliğinin listelerini yeterince karıştıramadığından ve diledikleri sonuçlarda oynatma sıraları oluşturamadığından şikayet etmeye başlamış. Aslında bu sorunun kaynağı psikoloji biliminde “Gambler’s Fallacy” yani “Kumarbazın Yanılgısı” olarak tanımlanmış bir yanlış inanma eğiliminden ibaret. Bu bölümde buna sebep olan olasılık nedenlerinden ve Spotify’ın bu sorunu çözebilmek adına gerçekleştirdiği eylemlerden bahsediyorum. […] Spotify Karışık Çalamıyor Mu? yazısı ilk önce Bilgi mi sayar? üzerinde ortaya çıktı.

Geçen sene bugün ilk kaydını alıp yayınladığım bilgi mi sayar podcast tam 1 yaşında! Buraya kadar benimle olduğunuz için çok teşekkürler, eğer aramıza yeni katılıyorsan ve bu bölümü tanıtıcı bölüm olarak dinliyorsan bilgi mi sayar’a hoşgeldin! Çok kısa açıklamak gerekirse burada bilgisayarları ilgilendiren her şeyden konuşuyorum, doğal olarak da teknoloji denen şeyin tamamından bahsedebiliyor oluyorum. […] Bilgi mi sayar? 1 Yaşında! 🎉🥂 yazısı ilk önce Bilgi mi sayar? üzerinde ortaya çıktı.

İngilizce’de “Fail” olarak olarak adlandırılan yazılım hatalarından ve bunların yol açtığı facialarından konuştuğum Yazılım Çuvallamaları serisinin yeni bölümüyle karşınızdayım. Bu bölümde Los Angeles Hava Trafik Kontrol merkezinde meydana gelen bir hatanın nelere yol açtığından ve nasıl kontrol altına alındığından bahsediyorum. IEEE Spectrum – November 2004 Yazılım Çuvallamaları #3 yazısı ilk önce Bilgi mi sayar? üzerinde ortaya çıktı.

Bu bölümde GitHub’ın OpenAI işbirliği ile GPT-3 kullanarak geliştirdiği kodlama yardımcısı Copilot isimli eklentisinden, eklentinin sunduklarından ve geliştirilme sürecinden bahsediyorum. Kod Yazan Yapay Zeka yazısı ilk önce Bilgi mi sayar? üzerinde ortaya çıktı.

Lotus 1-2-3’den MS Excel’e, Windowsun dosya sisteminden oyun konsollarının nesillerine kadar geriye uyumluluk sürecinin beraberinde getirdiği minik hataların günümüz sistemlerinde dahi bıraktığı izlerden bahsettim. Geriye Uyumluluk yazısı ilk önce Bilgi mi sayar? üzerinde ortaya çıktı.

Bu bölümde “gerçek” rastgele bir sayı üretiminde kullanılan yöntemlerden ve aynı amaca hizmet edebilecek deneylerden bahsederek “Gerçek rastgele bir sayı nasıl üretiliyor?” sorusuna başka yanıtlar vermeye çalıştım. Cloudflare Lava Lambaları Kaotik Sarkaçlar Gerçek Rastgelelik Metotları yazısı ilk önce Bilgi mi sayar? üzerinde ortaya çıktı.

Bu bölümde bilgisayarların sayı sayma fonksiyonu gibi basit bir işlevi yerine getiremediği veya hatalı sonuçlar üreterek yerine getirdiği durumlardan ve buna sebep olabilecek üç temel sebepten ve bunların olası çözümlerinden bahsediyorum. Yarışma Durumu (Race Condition) Nihai Tutarlılık (Eventual Consistency) Caching Bilgisayarlar sayamıyor mu? yazısı ilk önce Bilgi mi sayar? üzerinde ortaya çıktı.

CPU ve GPU’nun çözmeye çalıştığı problemlerden yola çıkarak tasarımsal ve yapısal farklılıklarından ve bunların birbirlerine karşı sağladığı hız ve verimlilik avantajlarından bahsettim. CPU ve GPU farkı yazısı ilk önce Bilgi mi sayar? üzerinde ortaya çıktı.

İngilizce’de “Fail” olarak olarak adlandırılan yazılım hatalarından ve bunların yol açtığı facialarından konuştuğum Yazılım Çuvallamaları serisinin 2. bölümüyle karşınızdayım. Bu bölümde Race Condition olarak adlandırılan bir hatanın yol açtığı elektrik kesintisinden bahsediyorum. Yazılım Çuvallamaları #2 yazısı ilk önce Bilgi mi sayar? üzerinde ortaya çıktı.

Bilgi mi sayar? Podcast’in bu bölümünde bilgisayarların rastgele bir sayı üretirken kullandığı farklı tekniklerden ve bunların işleyişinden konuştum. Aynı zamanda “Gerçek” ve “Yalancı” rastgele sayı kavramlarının farkları üzerine konuştum. Rastgele Bir Sayı Nasıl Üretiliyor? yazısı ilk önce Bilgi mi sayar? üzerinde ortaya çıktı.

Bilgi mi sayar? Podcast’in bu bölümünde günlük hayatımızda karşımıza sıkça çıkan yüklenme çubuklarının ve bu çubukların halletmeye çalıştığı tamamlama süresini tahmin etme işleminin genelde tutarsız sonuçlar vermesinin nedenlerinden bahsettim. İşlem Süreleri Neden Öngörülemiyor? yazısı ilk önce Bilgi mi sayar? üzerinde ortaya çıktı.

Bilgi mi sayar? Podcast’in bu bölümünde BIOS pilinin varlığından yola çıkarak günümüz bilgisayarlarından geçmişe bilgisayarların zamanı nasıl kavradığından ve bu sistemlerin nasıl geliştiğinden bahsettim. Bilgisayarlar Zamanı Nasıl Doğru Tutar? yazısı ilk önce Bilgi mi sayar? üzerinde ortaya çıktı.

Bilgi mi sayar? Podcast’in bu bölümünde internetin nasıl çalıştığını açıklamak istediğim bir seriye başlangıç yaptık. Alan Adı Sisteminden ve DNS (Domain Name System) sunucularının çalışma şeklinden ve aralarındaki iletişimden bahsettim. Aynı zamanda kullanıcının talep ettiği bir alan adı sorgusunun işlediği adımları ve sorgunun gidebileceği en uzak noktaya kadar aşamalı örnekler verdim. DNS Nasıl Çalışır? yazısı ilk önce Bilgi mi sayar? üzerinde ortaya çıktı.

Bilgi mi sayar? Podcast’in bu bölümünde özellikle okulların tatile girmesiyle birlikte genç arkadaşlarımdan sıkça almaya başladığım “Programlamaya nereden başlamalıyım?” sorusuna cevap bulmaya çalıştım ve kendimce önerilerimi ortaya koydum 🙂 Programlamaya Nereden Başlamalı? yazısı ilk önce Bilgi mi sayar? üzerinde ortaya çıktı.

Bilgi mi sayar? Podcast’in bu bölümünde geçtiğimiz hafta WhatsApp’ın gizlilik sözleşmesinde yaptığı değişikliklerin yol açtığı teorilerden ve doğruluklarından aynı zamanda da 256-Bit Şifreleme sisteminin güvenilirliğinden ve aşılabilme ihtimalinden bahsettim. 256-Bit Şifreleme – WhatsApp Mesajları Kırılabilir Mi? yazısı ilk önce Bilgi mi sayar? üzerinde ortaya çıktı.

Bilgi mi sayar? Podcast’in bu bölümünde Youtube’un videoları başarılı bir şekilde dağıtmasını sağlayan etkenlerden ve kullanıcı oynat tuşuna bastıktan sonra arka planda gerçekleşen işlemlerden bahsettim. Youtube Videoları Nasıl Dağıtıyor? yazısı ilk önce Bilgi mi sayar? üzerinde ortaya çıktı.

Bilgi mi sayar? Podcast’in bu bölümünde Youtube’un videoları başarılı bir şekilde dağıtmasına olanak sağlayan işleme sistemin ve dosya boyutunu küçültebilme amaçlı kullandığı görüntü sıkıştırma algoritmalarından konuştum. Youtube Videoları Nasıl İşliyor? yazısı ilk önce Bilgi mi sayar? üzerinde ortaya çıktı.

Bilgi mi sayar? Podcast’in bu bölümünde Apple’ın tanıttığı yeni işlemci mimarisine sahip Mac bilgisayarlardan konuştum. M1 ismini verdiği SOC’nin sağladığı avantajlardan, kullanıcılar ve geliştiriciler açısından geçiş sürecinin nasıl olacağından bahsettim. Yeni Mac’ler ve ARM İşlemcileri yazısı ilk önce Bilgi mi sayar? üzerinde ortaya çıktı.